Γυναικοκτονίες: Τι ζητά από τον Υπουργό Δικαιοσύνης το Δίκτυο Γυναικών Συγγραφέων «η Φωνή της»
Επιστολή προς τον Υπουργό Δικαιοσύνης απέστειλε το «Δίκτυο Γυναικών Συγγραφέων κατά της Έμφυλης Βίας και των Γυναικοκτονιών “η φωνή της”», ζητώντας την κατοχύρωση της νομικής διακριτότητας του όρου και του περιεχομένου της γυναικοκτονίας, την ένταξη του ως διακριτού εγκλήματος στον Ποινικό Κώδικα και την επιτάχυνση των σχετικών δικαστικών διαδικασιών. Το Δίκτυο ζητά επίσης την ισόβια καταδίκη χωρίς ελαφρυντικά των γυναικοκτόνων από πρόθεση, καθώς και την έκτιση της ποινής στο ακέραιο.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της επιστολής:
Κύριε Υπουργέ,
Όπως γνωρίζετε, ακραία μορφή έμφυλης βίας αποτελεί η γυναικοκτονία (femicide). Γυναικοκτονία είναι η θανάτωση των γυναικών από τους άνδρες, επειδή είναι γυναίκες, και επειδή παραβίασαν κοινωνικά/πατριαρχικά επιβεβλημένα πρότυπα και προσδοκίες συνδεόμενα με το κοινωνικό φύλο. Με δυο λόγια, το βασικό κίνητρο μιας γυναικοκτονίας είναι το φύλο του θύματος.
Αφορά όλες τις μορφές και τα είδη σεξιστικής δολοφονίας, ανεξάρτητα από το εάν προκαλούνται από μισογυνισμό, από σεξουαλική ευχαρίστηση ή από την αίσθηση της κυριαρχίας επί των γυναικών και άλλων θηλυκοτήτων. Πρόκειται, κατά συνέπεια, για ένα σεξιστικό, τιμωρητικό, έγκλημα.
Οι συγκεκριμένοι φόνοι αποτελούν, συνήθως, την κατάληξη μιας σειράς βίαιων συντροφικών σχέσεων και έντονης οικογενειακής βίας, συμπεριλαμβανομένης της αιμομιξίας, της σεξουαλικής παρενόχλησης, του βιασμού και της κακοποίησης, που κλιμακώνονται με την πάροδο του χρόνου μέσα σε μια σχέση και πιθανόν να οδηγήσουν σε γυναικοκτονία.
Ένα από τα κύρια κίνητρα που υποκινούν τους άνδρες να σκοτώσουν είναι οι προσπάθειες για τον έλεγχο και την κατοχή/κυριότητα των γυναικών σύμφωνα με τη θεωρία «του ιδιόκτητου θηλυκού», γεγονός που διαφοροποιεί τη γυναικοκτονία από την ανθρωποκτονία ευρύτερα και επιτάσσει την αναγνώρισή της ως τέτοιας από το νομικό σύστημα και την ένταξη του όρου στον νομικό και ευρύτερα στον δημόσιο λόγο.
Κατά την άποψή μας, η μη αποδοχή του όρου, παρά την οριοθέτηση του περιεχομένου του τόσο από το Ινστιτούτο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EIGE, 2017) όσο και από τον ΟΗΕ (Βιέννη, 2013), παράλληλα με τη μη αναγνώριση των σεξιστικών τιμωρητικών κινήτρων του δράστη, είναι δυνατό να οδηγήσει σε πρακτικές συγκάλυψης, κάποτε υπόθαλψης, αλλά κι ενός είδους κοινωνικής ανοχής, ενώ, συχνά, οδηγεί στην επαναθυματοποίηση, μετά θάνατον, του θύματος, όπως συνέβη στην περίπτωση της Ελένης Τοπαλούδη και επιχειρήθηκε με τη δημοσίευση του ημερολογίου της Καρολάϊν.
Ύστερα από τα ανωτέρω και λαμβάνοντας υπόψη αφενός- ότι ήδη διαπράχθηκε η πρώτη γυναικοκτονία του έτους 2022- αφετέρου, το γεγονός πως, σύμφωνα με έρευνες των πανεπιστημίων μας, μόνο κατά την περίοδο του έτους 2021 διαπράχθηκαν όχι 18, όπως ισχυρίζονται τα ΜΜΕ, αλλά 27 γυναικοκτονίες η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων είναι ενδο-οικογενειακές (διαπράχτηκαν από τον νυν ή τέως σύζυγο/σύντροφο, πατέρα κ.ά.), και καθώς το φαινόμενο μοιάζει να λαμβάνει ανεξέλεγκτες διαστάσεις:
ΖΗΤΑΜΕ
Την αποδοχή του όρου και του περιεχομένου της γυναικοκτονίας, την κατοχύρωση της νομικής διακριτότητάς του, την αναγνώρισή του ως σεξιστικού (κατ’ αναλογία του αντιρατσιστικού, αντισημητικού) εγκλήματος, με την ένταξή του στον Ποινικό Κώδικα και την παράλληλη σχετική επιμόρφωση/ευαισθητοποίηση του συνόλου του ανθρώπινου δυναμικού του νομικού μας συστήματος, ώστε να είναι σε θέση και να αντιμετωπίζει το πρόβλημα άμεσα και αποτελεσματικά και να συγκεντρώνει ολοκληρωμένα τα τόσο απαραίτητα για την έρευνα δεδομένα.
Επίσης ζητάμε την όσο δυνατόν ταχεία διενέργεια των ανακριτικών διαδικασιών και των ακόλουθων αυτών δικών, ώστε να μην ακολουθούν απανωτές αναβολές οι οποίες καταποντίζουν ηθικά και οικονομικά τους πληγέντες. Πρόσφατο παράδειγμα η οικογένεια Τοπαλούδη, η οποία πηγαινοέρχεται από το 2008 Αθήνα- Διδυμότειχο, λόγω αναβολής της δίκης, με τραγικές ηθικές, ψυχολογικές και οικονομικές βλάβες.
Τέλος, ζητάμε την ισόβια καταδίκη χωρίς ελαφρυντικά των γυναικοκτόνων από πρόθεση και η έκτιση της ποινής στο ακέραιο.
Προς την κατεύθυνση αυτή είμαστε στη διάθεσή σας για κάθε συνδρομή στο έργο σας.
Για τη Συντονιστική Επιτροπή του Δικτύου
Μαρία Γεωργιάδου, θεατρική συγγραφέας
Μαρία Κουρουτσίδου, εκλ. επίκουρος καθηγήτρια Πανεπιστημίου Αιγαίου-συγγραφέας
Αργυρώ Μαντόγλου, συγγραφέας
Έφη Μαχιμάρη, συγγραφέας
Χίλντα Παπαδημητρίου συγγραφέας-μεταφράστρια
Κατερίνα Παπαντωνίου, συγγραφέας- δικηγόρος
Ελένη Πριοβόλου συγγραφέας
Εύα Σπαθάρα ποιήτρια-κοινωνιολόγος
Κωνσταντία Σωτηρίου, συγγραφέας
Χρύσα Φάντη, συγγραφέας
