Στα άκρα η κόντρα Φαναρίου και Πατριαρχείου Σερβίας
Τι συνέβη
Περιγράφουμε το ιστορικό της νέας σοβαρής κρίσης και τις δυσμενείς εξελίξεις για το Οικουμενικό Πατριαρχείο, την Εκκλησία της Ελλάδος, τις ανά την υφήλιο Ενορίες του Οικουμενικού Πατριαρχείου και τις πολυπληθείς στις ΗΠΑ, στον Καναδά και στην Αυστραλία Μακεδονικές Οργανώσεις.
Εντός του 2022 ξεκίνησαν μυστικές συνομιλίες μεταξύ εκπροσώπων του Πατριαρχείου της Σερβίας και των σχισματικών επισκόπων των Σκοπίων προς αποκατάσταση της μεταξύ τους κοινωνίας. Οπως είναι γνωστό, η Εκκλησία της Σερβίας, ως Μητέρα Εκκλησία, κήρυξε σχισματική αυτήν των Σκοπίων, στις 17 Ιουλίου 1967, όταν οι Σκοπιανοί επίσκοποι αυθαιρέτως και πραξικοπηματικά την ονόμασαν Αυτοκέφαλη. Εκτοτε και έως προ ολίγων ημερών ουδεμία τοπική Ορθόδοξη Εκκλησία αναγνώριζε τη Σκοπιανή Εκκλησία. Η ίδια η Σερβική Εκκλησία, εφαρμόζουσα εμπράκτως τους Ιερούς Κανόνες, το 2002 όρισε στα Σκόπια κανονικό Αρχιεπίσκοπο Αχρίδος τον Ιωάννη (Βρανισκόφσκι) και χειροτόνησε τρεις ακόμη επισκόπους.
Σημειώνεται ότι ο Ιωάννης δέχθηκε την Αρχιεπισκοπή για να τηρηθεί η κανονικότητα στη γειτονική Ορθόδοξη Εκκλησία και υπέστη μεγάλες δοκιμασίες: Ανακρίσεις, φυλακίσεις, διωγμούς, ταπεινώσεις από το κράτος των Σκοπίων. Σημειώνεται ότι τότε το Πατριαρχείο της Σερβίας, αναγνωρίζον την πλαστότητα του ονόματος «Μακεδονία» από τη γειτονική Εκκλησία, έδωσε στον Ιωάννη το όνομα «Αρχιεπίσκοπος Αχρίδος και Μητροπολίτης Σκοπίων».
Στο τέλος Απριλίου/αρχές Μαΐου 2022 διέρρευσε στα ΜΜΕ η πληροφορία ότι οι συζητήσεις μεταξύ Βελιγραδίου και Σκοπίων είναι σε καλό σημείο και επίκειται η εκ μέρους της Σερβικής Εκκλησίας αναγνώριση των σχισματικών ως Αυτόνομης Εκκλησίας, υπό το Πατριαρχείο της Σερβίας. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο, πληροφορηθέν τις εξελίξεις, εξέδωσε στις 9 Μαΐου 2022 ανακοίνωση ότι η Ιερά Σύνοδός Του «δέχεται με Πατριαρχική και Συνοδική Πράξη εις ευχαριστιακή κοινωνία τον κλήρο και τον λαό της υπό τον (σημ. γρ.: έως την ημέρα εκείνη σχισματικό) Αρχιεπίσκοπο κ. Στέφανο Εκκλησίας».
Οροι
Στην ενέργειά του αυτή το Φανάρι έθεσε τους ακόλουθους όρους:
» Πρώτον, αφήνει στο Πατριαρχείο της Σερβίας να ρυθμίσει τα μεταξύ «αυτής και της εν Βορείω Μακεδονία Εκκλησίας διοικητικών θεμάτων».
» Δεύτερον, αναγνωρίζει ως όνομα της Εκκλησίας αυτής το όνομα «Αχρίδος».
» Τρίτον, για αποφυγή αλυτρωτικών εκδηλώσεων το Οικ. Πατριαρχείο επισημαίνει ότι ως Αρχιεπισκοπή Αχρίδος νοείται η δικαιοδοσία μόνο εντός των ορίων του νέου κράτους και όχι τα παλαιά όριά της, που έφθαναν έως τη Θεσσαλία, και η διασπορά. Μάλιστα, στην ανακοίνωση επισημαίνεται ότι αυτό το υπεσχέθη εγγράφως προς το Οικ. Πατριαρχείο ο Προκαθήμενος της Σκοπιανής Εκκλησίας.