Νομίζετε ότι έχετε 5 αισθήσεις; Επιστήμονας ισχυρίζεται ότι ενδέχεται να φτάνουν και τις 33

Από μικρή ηλικία, οι περισσότεροι μαθαίνουμε ότι ο άνθρωπος διαθέτει πέντε αισθήσεις: την όραση, την ακοή, την όσφρηση, τη γεύση και την αφή. Ωστόσο, σύμφωνα με τον καθηγητή Μπάρι Σμιθ, διευθυντή του Ινστιτούτου Φιλοσοφίας στο πανεπιστήμιο του Λονδίνου, αυτή η αντίληψη είναι πλέον ξεπερασμένη και τα επιστημονικά εγχειρίδια θα πρέπει να ξαναγραφτούν. Όπως υποστηρίζει, ο άνθρωπος δεν έχει μόνο πέντε αισθήσεις, αλλά από 22 έως και 33.

Σε άρθρο του στην πλατφόρμα The Conversation, ο καθηγητής Σμιθ εξηγεί ότι η ιδέα των πέντε αισθήσεων προέρχεται από τον Αριστοτέλη. Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά, ο Αριστοτέλης είχε επίσης υποστηρίξει ότι ο κόσμος αποτελείται από πέντε στοιχεία, μια θεωρία που δεν γίνεται πλέον αποδεκτή από τη σύγχρονη επιστήμη. Αντίστοιχα, η σύγχρονη έρευνα δείχνει ότι οι αισθήσεις του ανθρώπου είναι πολύ περισσότερες και πιο σύνθετες από ό,τι πιστεύαμε μέχρι σήμερα.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Σμιθ, σχεδόν κάθε ανθρώπινη εμπειρία είναι πολυαισθητηριακή. Όπως αναφέρει, αυτό που αισθανόμαστε επηρεάζει αυτό που βλέπουμε και αντίστοιχα, αυτό που βλέπουμε επηρεάζει αυτό που ακούμε. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν τα αρώματα στα σαμπουάν, τα οποία μπορούν να επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε την υφή των μαλλιών. Όπως εξηγεί, το άρωμα του τριαντάφυλλου, για παράδειγμα, μπορεί να κάνει τα μαλλιά να φαίνονται πιο μεταξένια. Παρόμοια, οι οσμές σε γιαούρτια χαμηλών λιπαρών μπορούν να τα κάνουν να φαίνονται πιο πλούσια και πιο παχιά στον ουρανίσκο, χωρίς την προσθήκη περισσότερων γαλακτωματοποιητών. Επιπλέον, η αντίληψη των οσμών στο στόμα, οι οποίες ανεβαίνουν προς τη ρινική κοιλότητα, τροποποιείται από το ιξώδες των υγρών που καταναλώνουμε.

Αν και ο ακριβής αριθμός των ανθρώπινων αισθήσεων παραμένει ασαφής, ο καθηγητής Σμιθ εκτιμά ότι μπορεί να φτάνουν έως και τις 33. Σε αυτές περιλαμβάνεται η ιδιοδεκτικότητα, μέσω της οποίας γνωρίζουμε τη θέση των άκρων μας χωρίς να τα κοιτάμε, καθώς και η ενδοδεκτικότητα. Η ενδοδεκτικότητα περιγράφεται ως μια «υπομελετημένη διαδικασία», κατά την οποία το νευρικό σύστημα λαμβάνει και ερμηνεύει συνεχώς τα φυσιολογικά σήματα του σώματος, ώστε να διατηρούνται ομαλά οι ζωτικές λειτουργίες. Μέσω αυτής, ο εγκέφαλος γνωρίζει πότε πρέπει να αναπνεύσει, πότε πέφτει η αρτηριακή πίεση ή πότε το σώμα καταπολεμά μια λοίμωξη, αναφέρει η Daily Mail.

Ο καθηγητής Σμιθ αναφέρεται επίσης στη «γευσιγνωσία», δηλαδή την αίσθηση της γεύσης. Όπως εξηγεί, όταν δοκιμάζουμε κάτι, στην πραγματικότητα βιώνουμε έναν συνδυασμό τριών αισθήσεων: της αφής, της όσφρησης και της γεύσης, οι οποίες ενώνονται για να δημιουργήσουν τις γεύσεις που αντιλαμβανόμαστε στα τρόφιμα και τα ποτά. Η γευσιγνωσία περιλαμβάνει τις αισθήσεις που παράγονται από υποδοχείς στη γλώσσα και μας επιτρέπουν να ανιχνεύουμε το αλμυρό, το γλυκό, το ξινό, το πικρό και το ουμάμι. Ωστόσο, όπως επισημαίνει, δεν υπάρχουν υποδοχείς για γεύσεις όπως η φράουλα, το βατόμουρο, το μάνγκο ή το πεπόνι, ούτε αυτές οι γεύσεις προκύπτουν από κάποιον συνδυασμό βασικών γεύσεων. Όπως τονίζει, δεν υπάρχει «αριθμητική της γεύσης» για τα φρούτα και το μεγαλύτερο μέρος αυτού που αποκαλούμε γεύση προέρχεται από την όσφρηση και τη συνεργασία της μύτης με τη γλώσσα.

Παρά την πολυπλοκότητα αυτών των πληροφοριών, ο καθηγητής Σμιθ εκφράζει την ελπίδα ότι η θεωρία του θα προσφέρει τελικά ανακούφιση. Όπως καταλήγει, γύρω μας υπάρχουν πάντα πολλά στοιχεία που αποδεικνύουν πόσο περίπλοκες είναι οι αισθήσεις μας, αρκεί να σταματήσουμε για λίγο και να τις παρατηρήσουμε. Προτρέπει, μάλιστα, τον καθένα να αφιερώνει λίγο χρόνο, είτε περπατάει έξω είτε απολαμβάνει ένα γεύμα, για να εκτιμήσει τον τρόπο με τον οποίο οι αισθήσεις συνεργάζονται και μας επιτρέπουν να βιώνουμε όλα τα επιμέρους ερεθίσματα.

Ακολουθεί αριθμημένη λίστα με τις 33 αισθήσεις:

1. Φως
2. Κόκκινο
3. Πράσινο
4. Μπλε
5. Ακοή
6. Όσφρηση
7. Γλυκό
8. Αλμυρό
9. Ξινό
10. Πικρό
11. Ουμάμι
12. Ελαφριά αφή
13. Πίεση
14. Επιφανειακός (δερματικός) πόνος
15. Σωματικός πόνος
16. Σπλαχνικός πόνος
17. Περιστροφική επιτάχυνση
18. Γραμμική επιτάχυνση
19. Ιδιοδεκτικότητα – θέση αρθρώσεων
20. Διάταση μυών – όργανα Γκόλτζι
21. Διάταση μυών – μυϊκές άτρακτοι
22. Θερμότητα
23. Ψύχος
24. Αρτηριακή αρτηριακή πίεση
25. Κεντρική φλεβική πίεση
26. Θερμοκρασία αίματος στον εγκέφαλο
27. Περιεκτικότητα οξυγόνου στο αίμα
28. pH εγκεφαλονωτιαίου υγρού
29. Ωσμωτική πίεση πλάσματος (δίψα)
30. Διαφορά γλυκόζης αίματος αρτηρίας–φλέβας (πείνα)
31. Διάταση πνευμόνων
32. Διάταση ουροδόχου κύστης
33. Αίσθηση πλήρους στομάχου