Σαν σήμερα 9 Νοεμβρίου: Η νύχτα που έπεσε το Τείχος

Στις 9 Νοεμβρίου 1989, το Βερολίνο ζει μία από τις πιο καθοριστικές στιγμές της σύγχρονης ευρωπαϊκής ιστορίας. Το Τείχος που χώριζε την πόλη για σχεδόν τριάντα χρόνια αρχίζει να υποχωρεί, όχι με στρατιωτικές εντολές ή συγκρούσεις, αλλά με ανθρώπινες φωνές, αγκαλιές, δάκρυα και χιλιάδες χέρια που σπάνε το τσιμέντο. Η στιγμή δεν είναι απλώς πολιτική. Είναι ένα ξέσπασμα ζωής.

Το Τείχος είχε υψωθεί το 1961 από το καθεστώς της Ανατολικής Γερμανίας με τη δικαιολογία της «προστασίας από τη δυτική προπαγάνδα». Στην πραγματικότητα, απέκοπτε ανθρώπους μεταξύ τους. Ολόκληρες οικογένειες χωρίστηκαν, φιλίες χάθηκαν, πάνω από 100 άνθρωποι σκοτώθηκαν προσπαθώντας να διαφύγουν. Η πόλη ζούσε σε δύο διαφορετικούς κόσμους: από τη μία η καθημερινότητα της κρατικής επιτήρησης, από την άλλη ο αέρας της κατανάλωσης και του δυτικού τρόπου ζωής.

Στη δεκαετία του ’80, όμως, το καθεστώς αρχίζει να τρίζει. Η οικονομία δεν αντέχει, οι κοινωνικές πιέσεις μεγαλώνουν, στους δρόμους οργανώνονται διαδηλώσεις. Οι μεταρρυθμίσεις του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ στη Σοβιετική Ένωση, οι έννοιες «περεστρόικα» και «γκλάσνοστ», δημιουργούν μια νέα πολιτική πραγματικότητα. Πολλοί Ανατολικογερμανοί βρίσκουν διέξοδο μέσω Ουγγαρίας και Τσεχοσλοβακίας. Κάτι αλλάζει, και είναι φανερό.

Το βράδυ της 9ης Νοεμβρίου, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γκύντερ Σαμπόφσκι ανακοινώνει σε συνέντευξη Τύπου πως οι πολίτες μπορούν να περάσουν τα σύνορα «αμέσως». Η ανακοίνωση δεν ήταν προγραμματισμένη. Δεν υπήρχαν οδηγίες. Όμως χιλιάδες άνθρωποι βγαίνουν στους δρόμους. Οι συνοριοφύλακες, χωρίς σαφή εντολή να αντιδράσουν, σηκώνουν τις μπάρες.

Δεν ακούστηκε ούτε μία εντολή για πυρ. Μόνο πανηγυρισμοί.

Οι άνθρωποι ανεβαίνουν πάνω στο Τείχος. Αγκαλιάζονται με άγνωστους. Βλέπουν ξανά αγαπημένα πρόσωπα. Ανοίγουν σαμπάνιες, τραγουδούν, χορεύουν. Στρατιώτες και πολίτες κοιτούν ο ένας τον άλλον χωρίς εχθρότητα. Οι εικόνες ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο μέσα σε λίγες ώρες.

Η πτώση του Τείχους ήταν η αρχή. Έναν χρόνο αργότερα, η Γερμανία ενώνεται επίσημα. Λίγα χρόνια μετά, η Σοβιετική Ένωση διαλύεται. Η Ευρώπη αλλάζει, τα σύνορα επανασχεδιάζονται, η Ευρωπαϊκή Ένωση επεκτείνεται. Για εκατομμύρια ανθρώπους ήταν η μετάβαση από μια ζωή σιωπής και περιορισμών σε μια ζωή με επιλογές.

Κι εκείνη η νύχτα στο Βερολίνο, μέσα στη χαρά και στο τσιμέντο που έσπαγε, έμεινε ως η στιγμή όπου ένα Τείχος έπεσε και μαζί του μια ολόκληρη εποχή.

Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο

1799: Ο Ναπολέων Βοναπάρτης κατακτά την εξουσία στη Γαλλία με το πραξικόπημα της 18ης Μπρυμαίρ, τερματίζοντας το Διευθυντήριο και ανοίγοντας τον δρόμο για την άνοδο της Γαλλικής Αυτοκρατορίας. Η κίνησή του αυτή σηματοδοτεί το τέλος της Επανάστασης και την αρχή ενός νέου κεφαλαίου στην ευρωπαϊκή ιστορία.

1866: Γίνεται το ολοκαύτωμα της Μονής Αρκαδίου στην Κρήτη. Υπό πολιορκία από τα οθωμανικά στρατεύματα, ο Κωνσταντίνος Γιαμπουδάκης ανατινάζει την πυριτιδαποθήκη της μονής, επιλέγοντας την αυτοθυσία αντί της παράδοσης. Η πράξη αυτή γίνεται σύμβολο αντίστασης του κρητικού αγώνα για την ελευθερία.

1888: Ο διαβόητος Άγγλος κατά συρροή δολοφόνος Τζακ ο Αντεροβγάλτης σκοτώνει το τελευταίο γνωστό θύμα του, τη Μέρι Τζέιν Κέλι, σε ένα μικρό δωμάτιο στο Γουάιτσεπελ του Λονδίνου. Η αγριότητα του εγκλήματος ξεπερνά όλα τα προηγούμενα και σοκάρει ακόμη περισσότερο την κοινή γνώμη, που ήδη παρακολουθεί έντρομη τη δράση του Αντεροβγάλτη. Παρά τις εκτεταμένες έρευνες της αστυνομίας, δεκάδες ανακρίσεις και αναρίθμητες υποψίες, η ταυτότητα του δολοφόνου παραμένει μέχρι σήμερα άγνωστη, αφήνοντας την υπόθεση να γίνει ένας από τους πιο σκοτεινούς θρύλους της εγκληματολογικής ιστορίας.

1919: Η κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου εισάγει για πρώτη φορά στην Ελλάδα τη φορολογία προσωπικού εισοδήματος. Η μεταρρύθμιση στοχεύει στη δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών και σηματοδοτεί σημαντικό βήμα προς τον εκσυγχρονισμό του κράτους.

1931: Ανακαλύπτεται στην Τραπεζούντα από Έλληνα μοναχό η εικόνα της Παναγίας του Σουμελά, που κατά την παράδοση αποδίδεται στον Ευαγγελιστή Λουκά. Η επαναφορά της γίνεται σύμβολο συνέχειας και μνήμης του ποντιακού ελληνισμού.

1938: Πραγματοποιείται μαζικό πανεθνικό πογκρόμ κατά των Εβραίων στη Γερμανία γνωστό ως Kristallnacht (Νύχτα των Κρυστάλλων). Οι ναζί πυρπολούν συναγωγές, καταστρέφουν εβραϊκά μαγαζιά και συλλαμβάνουν και δολοφονούν χιλιάδες Εβραίους. Ονομάστηκε έτσι, επειδή οι ναζί ξεσπούν πάνω στις ιδιοκτησίες των Εβραίων, σπάζοντας τις βιτρίνες πολλών καταστημάτων τους.

1944: Για πρώτη φορά μετά το 1939, οι Επιτροπές Νόμπελ Σουηδίας και Νορβηγίας απονέμουν τα Βραβεία Νόμπελ. Το Νόμπελ Ειρήνης απονέμεται στον Διεθνή Ερυθρό Σταυρό.

1966: Ο Τζον Λένον συναντά για πρώτη φορά σε μία έκθεση μοντέρνας ζωγραφικής στο Λονδίνο τη Γιόκο Όνο.

1985: Ο Γκάρι Κασπάροφ, σε ηλικία 22 ετών, γίνεται ο νεότερος παγκόσμιος πρωταθλητής στο σκάκι, τερματίζοντας την 22ετή κυριαρχία του Ανατόλι Καρπόφ. Η νίκη του σηματοδοτεί μία νέα εποχή στρατηγικής και δυναμισμού στο άθλημα.σε αγώνα στη Μόσχα.

1989: Πέφτει το Τείχος του Βερολίνου μετά από 28 χρόνια. Η Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας ανοίγει τα σύνορά της προς τη Δύση. Κάτοικοι της πόλης αρχίζουν την κατεδάφιση του Τείχους. Εκατοντάδες χιλιάδες Ανατολικογερμανοί ξεχύνονται στη Δυτική Γερμανία.

1994: Ο Γιώργος Κοσκωτάς καταδικάζεται σε κάθειρξη 25 ετών για το σκάνδαλο της Τράπεζας Κρήτης. Το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων της Αθήνας, μετά από πολύμηνη διαδικασία, τον κρίνει ένοχο για τέσσερις κακουργηματικές πράξεις.

Γεννήσεις

Θάνατοι

Εορτολόγιο

Νεκτάριος, Νεκταρία, Ονησιφόρος, Ονησιφόρα

Εθνικές Γιορτές – Επέτειοι

Διεθνής Ημέρα κατά του Φασισμού και του Αντισημιτισμού