ΚΟΣΜΟΣ / Σάββατο 15 Νοεμβρίου 2025, 11:00 / Συν 1
Η γερμανική οικονομική εφημερίδα Handelsblatt τη χαρακτηρίζει ως την πιο «μυστηριώδη» εταιρεία στον κόσμο. Αφιέρωσε, μάλιστα, το κύριο άρθρο της, υποστηρίζοντας πως «ουδεμία άλλη εταιρεία τεχνολογίας έχει τόσο υψηλή αξία». Το όνομά της; Palantir!
Τι είναι πράγματι αυτή η εταιρεία, που το όνομά της ακούστηκε για πρώτη φορά στην τριλογία του Τζ.Ρ.Ρ. Τόλκιν ο «Άρχοντας των Δαχτυλιδιών»;
Η Palantir Technologies είναι μια αμερικανική εταιρεία λογισμικού, που ιδρύθηκε το 2003 και εδρεύει στο Ντένβερ του Κολοράντο. Το όνομα οφείλεται στον Τόλκιν, στα βιβλία του οποίου τα Palantir είναι μαγικές σφαίρες που επιτρέπουν την απομακρυσμένη επικοινωνία με όποιον τις παρατηρεί.
Το όνομά τους σημαίνει «αυτοί που παρακολουθούν από μακριά». Αυτά τα μαγικά αντικείμενα έδωσαν το όνομά τους στην Palantir Technologies, μια από τις πιο αμφιλεγόμενες εταιρείες στον τεχνολογικό τομέα, που αναπτύσσει πλατφόρμες για την ενσωμάτωση, την ανάλυση και την οπτικοποίηση μεγάλων, ετερογενών συνόλων δεδομένων. Αν αυτό ακούγεται περίπλοκο, ουσιαστικά σημαίνει ότι η Palantir συλλέγει όλα τα δεδομένα που υπάρχουν αυτήν τη στιγμή, αλλά δεν είναι ουσιαστικά συνδεδεμένα μεταξύ τους.
Για την ιστορία, ιδρυτής της Palantir είναι ο Πίτερ Τίελ -ένας Γερμανοαμερικανός επενδυτής και δισεκατομμυριούχος στον τομέα της τεχνολογίας- γνωστός για τις μερικές φορές ακροδεξιές, λαϊκιστικές και αντιδημοκρατικές απόψεις του και τους στενούς δεσμούς του με τις αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών.
Η εταιρεία έλαβε, άλλωστε, υποστήριξη από τον επενδυτικό βραχίονα της CIA, την In-Q-Tel, καθώς αρχικά επικεντρώθηκε σε αποστολές καταπολέμησης της τρομοκρατίας. Η Palantir θεωρείται ένα είδος «μυστικού όπλου» στις ΗΠΑ κατά του οργανωμένου εγκλήματος, που συμβάλλει στην προγνω στική αστυνόμευση, δηλαδή την πρόβλεψη εγκλημάτων.
Το λογισμικό της βοήθησε τον αμερικανικό στρατό, για παράδειγμα, στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ, με την ανάλυση σε πραγματικό χρόνο δεδομένων μάχης και πληροφοριών. Λέγεται ότι η Palantir βοήθησε τις ΗΠΑ να εντοπίσουν τον πρώην ηγέτη της Αλ Κάιντα, Οσάμα μπιν Λάντεν.
Ο Τίελ υποστήριξε επίσης την προεκλογική εκστρατεία του Τραμπ το 2016 και χρηματοδότησε την είσοδο του Τζέι ντι Βανς στην πολιτική – ο σημερινός αντιπρόεδρος των ΗΠΑ εργαζόταν για τον Τίελ εκείνη την εποχή. Στους πελάτες της Palantir περιλαμβάνονται τόσο κυβερνητικές υπηρεσίες όσο και ιδιωτικές εταιρείες. Ο Τίελ είχε ιδρύσει επίσης την πλατφόρμα PayPal με τον Έλον Μασκ και ήταν ένας από τους πρώτους επενδυτές στο Facebook.
Η προσωπική του περιουσία εκτιμάται σε περίπου 20 δισεκατομμύρια δολάρια, καθώς η μετοχή της Palantir έχει πενταπλασιαστεί σε αξία τον τελευταίο χρόνο, ανεβάζοντας τη συνολική της αποτίμηση στα 380 δισεκατομμύρια δολάρια. Όραμα και πρόκληση Το δεύτερο βασικό πρόσωπο στην Palantir είναι ο Άλεξ Καρπ, νυν διευθύνων σύμβουλος και συνιδρυτής της. Είναι κάτοχος διδακτορικού στη φιλοσοφία από το Πανεπιστήμιο Γκαίτε της Φραγκφούρτης.
Συχνά περιγράφεται ως εκκεντρικός και υπερασπίζεται ανοιχτά τις δυτικές αξίες – αν και κάποτε είχε αριστερές – φιλελεύθερες απόψεις. Ο Καρπ περιγράφει το έργο της εταιρείας ως δημιουργία «τεχνητής νοημοσύνης που πραγματικά λειτουργεί»: συστήματα που βελτιώνουν τις διαδρομές των οδηγών φορτηγών, βοηθούν τους εργάτες εργοστασίων να χειρίζονται πολύπλοκες εργασίες και παρέχουν τεχνολογία τόσο προηγμένη ώστε «οι αντίπαλοί μας να μη θέλουν να μας πολεμήσουν».
Πολλοί κατηγορούν, πάντως, την Palantir εδώ και χρόνια ότι δημιουργεί εργαλεία ανάλυσης που επιτρέπουν την «κρατική παρακολούθηση και επιτήρηση». Ο CEO της εταιρείας, ωστόσο, υποστηρίζει ότι αυτές οι επιθέσεις βασίζονται σε «καρικατούρες» και όχι σε γεγονότα. Υποστηρίζει ότι η εταιρεία του υπάρχει για να αποτρέπει τις καταχρήσεις εξουσίας, καθιστώντας τις Ηνωμένες Πολιτείες τόσο τεχνολογικά κυρίαρχες που σχεδόν ποτέ δεν χρειάζεται να καταφύγουν στη βία. «Το σχέδιό μας είναι να κάνουμε την Αμερική τόσο ισχυρή ώστε να μη χρειαστεί ποτέ να πολεμήσουμε» λέει ο Καρπ.
Φιλοδυτικό όραμα
Σύμφωνα με τον Άλεξ Καρπ, η Palantir ακολουθεί ένα «σταθερά φιλοδυτικό όραμα» και στοχεύει στην υπεράσπιση του δυτικού τρόπου ζωής, τον οποίο έχει ορίσει ως «ανώτερο». Επομένως, η Palantir δεν συνεργάζεται με την Κίνα, τη Ρωσία ή άλλα έθνη που θεωρούνται εχθρικά προς τη Δύση: Ο ιδρυτής Πίτερ Τίελ λέει ότι η εταιρεία συναλλάσσεται μόνο με «πιο ευθυγραμμισμένες και λιγότερο διεφθαρμένες» κυβερνήσεις. Εκτός από τις Ηνωμένες Πολιτείες, η Palantir συνεργάζεται με εταιρείες στο Ηνωμένο Βασίλειο, στην Ολλανδία, στη Γερμανία, στη Γαλλία, στην Ινδία και την Ελβετία, μεταξύ άλλων.
Η Palantir έχει πρόσφατα δεχθεί έντονη κριτική από την ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ για τα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη Φραντσέσκα Αλμπανέζε για τη συνεργασία της με τον ισραηλινό στρατό και τον ρόλο της στον πόλεμο της Γάζας. Σύμφωνα με την Αλμπανέζε, «υπάρχουν βάσιμοι λόγοι να πιστεύουμε ότι η Palantir έχει παράσχει εργαλεία για την αστυνόμευση και κρίσιμες αμυντικές υποδομές για την ταχεία και μεγάλης κλίμακας ανάπτυξη στρατιωτικού λογισμικού» στις ισραηλινές αμυντικές Ένοπλες Δυνάμεις.
«Πανεπιστήμιο Palantir»
Τον περασμένο Απρίλιο η εταιρεία ξεκίνησε το πρόγραμμα «Meritocracy Fellowship» της Palantir: μια τετράμηνη αμειβόμενη πρακτική άσκηση για πρόσφατους αποφοίτους λυκείου που δεν έχουν εγγραφεί σε κολέγια. Κατά τη διάρκεια της τετράμηνης πρακτικής άσκησης, οι συμμετέχοντες παρακολουθούν ένα εντατικό σεμινάριο, με διαλέξεις σχετικά με «τα θεμέλια της Δύσης», «την ιστορία και τα κινήματα των Ηνωμένων Πολιτειών» και «την ηγεσία από τον Λίνκολν έως τον Τσόρτσιλ».
Οι συμμετέχοντες παρακολουθούν ένα μάθημα αυτοσχεδιασμού για να βελτιώσουν την πνευματική τους εγρήγορση και επισκέπτονται εμβληματικά μέρη όπως το Γκέτισμπεργκ της Πενσιλβάνια, τόπος μιας από τις σημαντικότερες μάχες του αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου. Μετά τη θεωρητική εκπαίδευση, εντάσσονται στις επιχειρησιακές ομάδες της Palantir, ταξιδεύοντας στις ΗΠΑ με συμβούλους υβριδικών συστημάτων και τεχνικούς που υποστηρίζουν πελάτες σε πολύπλοκους τομείς, από τις ασφάλειες έως τον στρατό. Το πρόγραμμα αντικατοπτρίζει την περιφρόνηση του διευθύνοντος συμβούλου Άλεξ Καρπ για την τριτοβάθμια εκπαίδευση.
«Όλα όσα μάθατε στο σχολείο και στο πανεπιστήμιο για το πώς λειτουργεί ο κόσμος είναι διανοητικά λανθασμένα» δήλωσε ο Καρπ σε συνέντευξή του στο CNBC. «Οι εισαγωγές βασίζονται σε ελαττωματικά κριτήρια. Η αξιοκρατία και η αριστεία δεν είναι πλέον οι στόχοι των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Ελλείψει αξιοκρατίας, οι πανεπιστημιουπόλεις έχουν γίνει εστίες εξτρεμισμού και χάους» αναφέρει το μανιφέστο της Palantir.
«Αν δεν πήγες στο πανεπιστήμιο μόλις ενταχθείς στην Palantir, είσαι μέλος της Palantir – κανείς δεν νοιάζεται για τίποτα άλλο» δήλωσε ο Καρπ κατά τη διάρκεια τηλεδιάσκεψης.
Πηγή: naftemporiki.gr