«Αυτό που βρήκαμε είναι μια εντελώς νέα ποικιλία σχημάτων, που δεν έχουμε ξαναδεί», δήλωσε στο Live Science ο συν-συγγραφέας της μελέτης, Ματίας Φίσερ, ιολόγος στο Ινστιτούτο Ιατρικής Έρευνας Max Planck στη Γερμανία. «Θα στοιχημάτιζα ότι πολλές από αυτές, αν όχι η πλειονότητα, είναι εντελώς νέες και πρώτες εμφανίσεις ιών που δεν έχουμε ξαναδεί».
Οι γιγάντιοι ιοί συνήθως κυμαίνονται από 0,2 έως 1,5 μικρόμετρα σε μέγεθος και έχουν πολύπλοκα γονιδιώματα που μπορούν να μεταφέρουν έως και 2,5 εκατομμύρια ζεύγη βάσεων DNA, σύμφωνα με τη μελέτη. Επομένως, είναι πολύ μεγαλύτεροι από τους περισσότερους ιούς, όπως οι ιοί της γρίπης, οι οποίοι κυμαίνονται από 0,08 έως 0,12 μικρόμετρα σε διάμετρο.
Μέχρι στιγμής, οι γιγάντιοι ιοί έχουν κυρίως βρεθεί ότι μολύνουν μονοκύτταρους οργανισμούς, όπως οι αμοιβάδες, και όχι ζώα ή ανθρώπους. Αυτή η κατηγορία ιών έχει βρεθεί σε οικοσυστήματα σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των ωκεανών, των λιμνών στην Αρκτική και ακόμη και του μόνιμου παγετού που λιώνει.
Το 2018, μια ξεχωριστή ομάδα επιστημόνων ανακάλυψε γιγάντιους ιούς στο έδαφος του Δάσους του Χάρβαρντ στην κεντρική Μασαχουσέτη χρησιμοποιώντας μια μεταγονιδιωματική ανάλυση, στην οποία συνέκριναν το γενετικό υλικό που βρέθηκε στο έδαφος με αλληλουχίες που υπάρχουν ήδη, σε παγκόσμιες γενετικές βάσεις δεδομένων.
Για τη νέα μελέτη, οι ερευνητές ανέλυσαν δείγματα εδάφους από αυτό το ίδιο δάσος, χρησιμοποιώντας ένα ηλεκτρονικό μικροσκόπιο μετάδοσης, το οποίο περιλάμβανε την ανατίναξη του εδάφους με δέσμες ηλεκτρονίων, ώστε να μπορέσει να δει τους ενσωματωμένους ιούς με εκπληκτική λεπτομέρεια.
Ιοί – «γίγαντες»: Πόσο πρέπει να ανησυχήσουμε;
«Ένα γονιδίωμα μπορεί να σας πει μόνο μέχρι ένα ορισμένο σημείο πράγματα για έναν οργανισμό, οπότε δεν ξέρετε πώς μοιάζει», είπε ο Φίσερ, αναφερόμενος στη μελέτη του 2018. «Οι γιγάντιοι ιοί δεν είναι διαφορετικοί μόνο με βάση το γονιδίωμά τους, αλλά και με βάση τα σωματίδια και τις δομές που δημιουργούν, και αυτό ήταν ένα εντελώς νέο εύρημα».
Η απεικόνιση των ερευνητών αποκάλυψε έναν ιό, που έφερε ένα κέλυφος διπλής στιβάδας με χαρακτηριστικό σχήμα αστεριού, το οποίο ονόμασαν «μορφότυπο αστεριού των Χριστουγέννων». Η ομάδα εντόπισε επίσης ιούς με ίνες διαφορετικού μήκους, πάχους και πυκνότητας που προεξέχουν από τις επιφάνειες των σωματιδίων και αναφέρθηκαν σε αυτά τα σωματίδια ως μορφότυπο «κούρεμα».
Αν και ο Φίσερ και η ομάδα του δεν είναι ακόμη σίγουροι ποιες λειτουργίες εξυπηρετούν αυτά τα παράξενα χαρακτηριστικά, υπέθεσαν ότι ορισμένα από τα χαρακτηριστικά των ιών μπορεί να τους βοηθήσουν να προσκολληθούν καλύτερα στα κύτταρα ξενιστές τους. Οι ερευνητές πιστεύουν επίσης ότι παρόμοιοι γιγάντιοι ιοί θα μπορούσαν να βρεθούν στα εδάφη άλλων δασών σε όλο τον κόσμο.
Ο Φίσερ τόνισε στο Live Science ότι αυτοί οι τύποι γιγάντιων ιών πιθανότατα δεν αποτελούν απειλή για τον άνθρωπο, αλλά μάλλον «πολύ σημαντικούς παίκτες του οικοσυστήματος». Οι ιοί του εδάφους είναι το κλειδί για τον κύκλο του άνθρακα – τη διαδικασία με την οποία ο άνθρακας κινείται μεταξύ των οργανισμών, των ορυκτών και της ατμόσφαιρας – επειδή βοηθούν στον έλεγχο της αφθονίας μικροβίων, όπως τα βακτήρια, που επηρεάζουν άμεσα τη ροή του άνθρακα στο έδαφος, δείχνει έρευνα.
«Οι ιοί είναι παντού γύρω μας, όχι μόνο στο χώμα. Είναι στο νερό, είναι στον αέρα, είναι στο δέρμα σας, είναι στο έντερό σας, απλά δεν τους βλέπετε… και έχουν πολύ ευεργετικά αποτελέσματα όχι μόνο για την οικολογία, αλλά μακροπρόθεσμα για την εξέλιξη», είπε ο Φίσερ. «Αυτός είναι επίσης ο λόγος για τον οποίο κάναμε τη μελέτη – για να δείξουμε την ποικιλομορφία αυτών των υπέροχων μικρών πραγμάτων γύρω μας και να εμπνεύσουμε άλλους ανθρώπους να δουν τις επιπτώσεις που έχουν στο οικοσύστημα».