Μάλιστα, την τελευταία δεκαετία, ο συγκεκριμένος αριθμός υπερδιπλασιάστηκε, καθώς αυξήθηκε σε επτά έναντι τριών ετήσιων συμβάντων (τις δεκαετίες πριν το 2000)! Ο μεγαλύτερος ετήσιος αριθμός με 18 έντονα και καταστροφικά καιρικά φαινόμενα στη Θεσσαλονίκη σημειώθηκε το 2014, ένα έτος με συνολικές βροχοπτώσεις 1.052,4 χιλιοστά, δηλαδή 398,5 χιλιοστά περισσότερα από το κανονικό!Η μελέτη που παρουσιάστηκε φέρει την υπογραφή των μελών της διαρκούς ομάδας εργασίας για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών του ΤΕΕ/ΤΚΜ:
Μιχάλη Σιούτα, Βασίλη Λεκίδη και
Κωνσταντίνου Κοκολάκη. Εξετάζει την πορεία της κλιματικής αλλαγής στη Θεσσαλονίκη με βάση τα δεδομένα επανανάλυσης των τελευταίων 43 ετών (1979-2021) του Ευρωπαϊκού Κέντρου Προγνώσεων (ECMWF).
Αύξηση θερμοκρασίας
Η θερμοκρασία στην περιοχή της Θεσσαλονίκης έχει αυξητική τάση, με τη μέση ετήσια τιμή να έχει ξεπεράσει την κανονική τιμή κατά ένα βαθμό κελσίου (!) την τελευταία δεκαετία. Οι συνολικές ετήσιες βροχοπτώσεις επίσης αυξάνονται, μια αύξηση που αποδίδεται κυρίως στις έντονες βροχοπτώσεις λόγω της μεγάλης ραγδαιότητας.
«Εξετάζοντας μια βάση δεδομένων έντονων καιρικών φαινομένων για τη Θεσσαλονίκη και την ευρύτερη περιοχή τα τελευταία 40 χρόνια (1983-2022), εντοπίσθηκαν συνολικά 110 έντονα και καταστροφικά καιρικά φαινόμενα. Οι ισχυρές καταιγίδες με σφοδρές βροχοπτώσεις που σχετίζονται με πλημμύρες αποτελούν το φαινόμενο με τις μεγαλύτερες επιπτώσεις και ζημιές στην περιοχή της Θεσσαλονίκης, αποτελώντας το 65,4% των συνολικών συμβάντων. Ακολουθούν οι χιονοπτώσεις και ο παγετός με ποσοστό 17,3%, οι ανεμοθύελλες με ποσοστό 10,9% και οι κεραυνοί με 6,4%. Αλλα δυσμενή φαινόμενα είναι οι υψηλές θερμοκρασίες και οι καύσωνες, οι ομίχλες, οι χαλαζοπτώσεις και οι ανεμοστρόβιλοι ξηράς και θάλασσας. Συνολικά 22 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από σφοδρά καιρικά φαινόμενα με εκατοντάδες τραυματισμούς, αποκλεισμένους και ζητούντες βοήθεια απεγκλωβισμού ή διάσωσης στην περιοχή της Θεσσαλονίκης τα τελευταία 40 χρόνια», τόνισε ο διδάκτωρ Μετεωρολογίας του ΑΠΘ, Μιχάλης Σιούτας.
Οι μήνες
«Ο Σεπτέμβριος είναι ο μήνας με τη μεγαλύτερη συχνότητα σφοδρών καιρικών φαινομένων, που ανέρχεται στο 15,5% των συνολικών γεγονότων. Ακολουθεί ο Ιούνιος με 13,6% και στη συνέχεια ο Ιανουάριος και ο Δεκέμβριος με 10,9%. Καταιγίδες, έντονες βροχοπτώσεις που σχετίζονται με πλημμύρες, κεραυνούς, ανεμοθύελλες και χαλαζοπτώσεις σημειώνονται κατά μέσο όρο 23 ημέρες στη Θεσσαλονίκη με βάση τα δεδομένα μετεωρολογικού ραντάρ που εξετάσθηκαν. Πλημμύρες έπληξαν την περιοχή της Θεσσαλονίκης κατά την τελευταία δεκαετία, ιδιαίτερα κατά τα έτη 2014, 2015, 2018, 2019, 2020 και 2022», πρόσθεσε ο διευθυντής του ΙΤΣΑΚ, Βασίλης Λεκίδης.
«Τα αποτελέσματα αυτά, σε συμφωνία και με τις προβλέψεις των κλιματικών μοντέλων, δείχνουν μελλοντική αύξηση της συχνότητας και της έντασης των έντονων καιρικών φαινομένων στη Θεσσαλονίκη, με το καταστροφικό δυναμικό τους να αναμένεται επίσης αυξητικό. Η έρευνα συμβάλλει στην αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με την πιθανή επίδραση της κλιματικής κρίσης στη Θεσσαλονίκη, το επίπεδο κινδύνου και την τρωτότητα από κινδύνους που σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες. Επίσης, συμβάλλει στο σχεδιασμό και την περαιτέρω ανάπτυξη υποδομών και συστημάτων προστασίας, ανάπτυξης και διαχείρισης σχεδίων και δράσεων για τις περιπτώσεις καιρικών κινδύνων, καθώς και ενέργειες προσαρμογής και μετριασμού των δυσμενών επιπτώσεων», υπογράμμισε ο πρώην επικεφαλής της Πολιτικής Προστασίας στην Κεντρική Μακεδονία, Κωνσταντίνος Κοκολάκης.
Πιο καταστροφικά
Και οι τρεις επιστήμονες συμφώνησαν ότι η κλιματική κρίση αναμένεται να επηρεάσει ιδιαίτερα τις πόλεις, επειδή τα έντονα και ακραία καιρικά φαινόμενα μπορεί να είναι περισσότερο καταστρεπτικά σε πολύπλοκα αστικά περιβάλλοντα. «Σφοδρά καιρικά φαινόμενα δεν είναι ασυνήθιστα στην πόλη της Θεσσαλονίκης, ισχυρές καταιγίδες, καταρρακτώδεις βροχές, πλημμύρες, ανεμοθύελλες, κεραυνοί, χαλαζοπτώσεις, καθώς και εποχιακά φαινόμενα, όπως χιονοθύελλες, παγετός και ομίχλη. Μπορούν να προκαλέσουν σημαντικές ζημιές σε υποδομές, κτίρια και περιουσίες, σοβαρά προσωρινά προβλήματα, αλλά και τραυματισμούς και ανθρώπινες απώλειες», ανέφεραν.