ΕΥΔΑΠ: Μοντέλο Θεσσαλίας με κλειστές προσκλήσεις στις μεγάλες τεχνικές εταιρείες

ΕΛΛΑΔΑ / Παρασκευή 31 Οκτωβρίου 2025, 09:00 / Συν 1

Ο «κόκκινος συναγερμός» για το νερό και η μάχη με τον χρόνο – Πώς θα γίνει το νοικοκύρεμα του κατακερματισμένου δικτύου ανά την επικράτεια – Ο ενισχυμένος ρόλος ΕΥΔΑΠ – ΕΥΑΘ.

Μοντέλο Θεσσαλίας για το έργο του μισού δισεκατομμυρίου ευρώ επιστρατεύει η κυβέρνηση για να θωρακίσει την υδροδότηση της Αττικής. 

Με κλειστή πρόσκληση στις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες και ενεργοποίηση του άρθρου 55 του πρόσφατου νόμου για έργα εθνικής προτεραιότητας, όπως έγινε στις υποδομές του Daniel για τη Θεσσαλία, ο διαγωνισμός για το έργο «Εύρυτος» που προβλέπει την μερική εκτροπή δύο ποταμών στην Ευρυτανία προβάλλει το επικρατέστερο σχέδιο για να προκηρυχθεί μέσα στο καλοκαίρι του 2026 ο σχετικός διαγωνισμός.

Πρόκειται για ένα τεχνικά φιλόδοξο έργο εκτροπής, που θα συνδέσει τους ποταμούς Καρπενησιώτη και Κρικελιώτη με τον ταμιευτήρα του Εύηνου, εξασφαλίζοντας νερό για τουλάχιστον 30 χρόνια.

Ωστόσο, ο χρόνος πιέζει: τα αποθέματα στους ταμιευτήρες έχουν πέσει στα 380 εκατ. κυβικά μέτρα, που είναι 250 εκατομμύρια λιγότερα από τον φυσιολογικό μέσο όρο, την ώρα που η διοίκηση της ΕΥΔΑΠ υπό τον κ. Χάρη Σαχίνη έχει ήδη ειδοποιήσει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ότι το σύστημα βρίσκεται σε «κόκκινο συναγερμό».

Σύμφωνα με όσα δήλωσε χθες στην επετειακή εκδήλωση για τα 100 χρόνια της ΕΥΔΑΠ ο υπουργός Σταύρος Παπασταύρου, «μέχρι το 2021 τα αποθέματα ήταν σταθερά, στο 1,1 δισ. κυβικά μέτρα. Από το 2022, όμως, η μείωση αγγίζει τα 250 εκατ. κυβικά μέτρα ανά έτος».

Παράλληλα, παρατηρείται μείωση των βροχοπτώσεων κατά 25%, αύξηση της εξάτμισης κατά 15% και αύξηση της κατανάλωσης κατά 6%. «Η κλιματική αλλαγή έχει επιταχύνει τους ρυθμούς μείωσης των αποθεμάτων νερού. Γι’ αυτό πρέπει να κινηθούμε άμεσα», υπογράμμισε.

Οι δύο σήραγγες που θα αλλάξουν τον υδρολογικό χάρτη

Η λύση που προωθείται μέσω του έργου «Εύρυτος» προβλέπει την κατασκευή δύο σηράγγων, μήκους περίπου 14 και αντίστοιχα 6 χιλιομέτρων και διαμέτρου 4 μέτρων, που θα διοχετεύουν έως 200 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού τον χρόνο – ποσότητα ικανή να καλύψει σχεδόν το σύνολο των ελλειμμάτων της Αττικής. Οι σήραγγες θα κατασκευαστούν σε τέτοιο ύψος ώστε να παίρνουν νερό μόνο όταν ανεβαίνει η στάθμη των δύο ποταμών, λόγω βροχοπτώσεων, διασφαλίζοντας έτσι τη συνεχή οικολογική παροχή των δύο ποταμών.

Η ΕΥΔΑΠ τονίζει ότι η «βαρυτική ροή» του Εύηνου δηλαδή η φυσική κίνηση του νερού από τα ψηλότερα σε χαμηλότερα σημεία, χάρη στην υψομετρική διαφορά μεταξύ των πηγών και του λεκανοπεδίου, είναι το μυστικό των χαμηλών τιμολογίων της Αθήνας. «Το νερό κινείται με τη φυσική του δύναμη, χωρίς αντλίες και χωρίς ρεύμα».

Σε αντίθεση με τη λίμνη Υλίκη, που χρειάζεται αντλιοστάσια για να στείλει νερό στην πρωτεύουσα, ο Εύρυτος θα λειτουργεί χωρίς ενεργειακό κόστος, μειώνοντας δραστικά τις εκπομπές και τα λειτουργικά έξοδα.

Το Plan B – Οι αφαλατώσεις σε Θίσβη, Νέα Πέραμο και Λαύριο

Αν η ξηρασία συνεχιστεί και τον φετινό χειμώνα, θα ενεργοποιηθεί το Plan B, που προβλέπει τη δημιουργία μίας έως τριών μονάδων αφαλάτωσης.

Η πρώτη μονάδα σχεδιάζεται στη Θίσβη, με δυναμικότητα 87,5 εκατ. κυβικά μέτρα νερού ετησίως και πρόβλεψη για προϋπολογισμό 350 εκατ. ευρώ, η δεύτερη στη Νέα Πέραμο κοντά στα Μέγαρα για 40 εκατ. κυβικά ετησίως και με εκτιμώμενη δαπάνη 110 εκατ. ευρώ, και η τρίτη στο Λαύριο, για 20 εκατ. κυβικά ετησίως και με εκτιμώμενο προϋπολογισμό 55 εκατ. ευρώ.

Οι εγκαταστάσεις θα είναι modular, δηλαδή συναρμολογούμενες και μετακινούμενες, με χρόνο υλοποίησης 2–2,5 χρόνια.

Ωστόσο, όπως αναγνωρίζουν στελέχη της ΕΥΔΑΠ, «η αφαλάτωση δεν είναι φθηνή λύση». Το κόστος παραγωγής νερού είναι πολλαπλάσιο από το φυσικό, γεγονός που σημαίνει ότι οι επενδύσεις αυτές αργά ή γρήγορα θα μετακυλιστούν στους καταναλωτές και θα ανεβάσουν το κόστος τιμολόγησης.

Ρυθμιστικό πλαίσιο και τιμολόγια

Αν και η διοίκηση της ΕΥΔΑΠ απέφυγε χθες να αναφερθεί σε νούμερα, θεωρείται βέβαιο ότι οι αυξήσεις στα τιμολόγια νερού είναι αναπόφευκτες.
Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) είναι εκείνη που θα καθορίσει το ύψος των ανατιμήσεων βάσει των λειτουργικών εξόδων, της περιουσιακής βάσης και του επενδυτικού προγράμματος που έχει υποβάλλει η εταιρεία.

Στόχος είναι οι αναπροσαρμογές να είναι λελογισμένες, χωρίς υπέρμετρη επιβάρυνση σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Η ΕΥΔΑΠ υπενθυμίζει πάντως ότι η Αθήνα εξακολουθεί να διαθέτει από τα χαμηλότερα τιμολόγια στην Ευρώπη, χάρη στο σύστημα φυσικής ροής χωρίς ενεργειακή δαπάνη.

«Να είμαστε έτοιμοι για κάθε ενδεχόμενο»

«Στόχος μας είναι να έχουμε επάρκεια για τουλάχιστον τέσσερα χρόνια ακόμη, χωρίς να χρειαστεί να ενεργοποιήσουμε το Plan B. Παρ’ όλα αυτά, πρέπει να είμαστε έτοιμοι για κάθε ενδεχόμενο», ανέφερε η διοίκηση της ΕΥΔΑΠ.

Το μέλλον θα κριθεί από τις βροχοπτώσεις του φετινού χειμώνα. Αν η ανομβρία συνεχιστεί, το σχέδιο αφαλάτωσης θα προχωρήσει παράλληλα με το μεγάλο έργο του Εύρυτου.

Σε κάθε περίπτωση, το νέο υδροδοτικό πλέγμα –με τις σήραγγες, τις γεωτρήσεις, τις εφεδρικές αφαλατώσεις και την ενοποίηση των φορέων– συνθέτει μια ολιστική τεχνική απάντηση στη λειψυδρία. Ένα έργο υποδομής που δεν θα εξασφαλίσει μόνο νερό, αλλά και ενεργειακή και περιβαλλοντική ισορροπία για τις επόμενες δεκαετίες.

Πηγή: newmoney.gr