ΗΛΕΚΤΡΑ Ραδιοτηλεοπτικός Σταθμός

Ενα… λάθος μακριά είναι ένα νέο πυρηνικό ατύχημα, καθώς η ρωσική εισβολή με τους εκτεταμένους βομβαρδισμούς και τις καταλήψεις πόλεων θέτει υπαρκτούς κινδύνους για τα πυρηνικά εργοστάσια που λειτουργούν στην Ουκρανία.

Η αρχική ανησυχία που εκφράστηκε με την κατάληψη του «νεκρού» εργοστασίου του Τσέρνομπιλ γιγαντώθηκε με την έκρηξη που σημειώθηκε στο μεγαλύτερο πυρηνικό εργοστάσιο της Ευρώπης στη Ζαπορίζια.

Η Ουκρανία διαθέτει 15 ενεργά πυρηνικά εργοστάσια και η εμπόλεμη κατάσταση θέτει πρωτοφανείς προκλήσεις για την προστασία τους.

Θυμίζουμε ότι προ ημερών η Ουκρανία ζήτησε από τον ΙΑΕΑ να κηρύξει ασφαλή ζώνη 30 χιλιομέτρων γύρω από τους τέσσερις μεγαλύτερους πυρηνικούς σταθμούς της Ουκρανίας, ενώ αξιωματούχος του ουκρανικού υπουργείου Εσωτερικών έγραψε σε δραματικό τόνο στο Facebook: «Ρώσοι στρατηγοί, μη δημιουργείτε συνθήκες για ένα νέο Τσέρνομπιλ! Η ραδιενέργεια δεν γνωρίζει εθνικότητες ούτε μπορεί κάποιος να γλιτώσει από αυτήν. Παρακάμψτε το Ενεργκοντάρ και τη Ζαπορίζια».

Τελικά αυτό δεν συνέβη και είχαμε το θρίλερ που προηγήθηκε.

Με βάση τα όσα λένε οι ειδικοί το κακό μπορεί να συμβεί ακόμη και αν ο πύραυλος δεν βρει στόχο. Και αυτό γιατί τα ψυκτικά συστήματα των αντιδραστήρων λειτουργούν με ρεύμα (όλο το 24ωρο εκτός των περιπτώσεων συντήρησης) και η καταστροφή μονάδας ηλεκτρικού παρόχου θα διέκοπτε τη λειτουργία του συστήματος.

Υπάρχει η δυνατότητα ενεργοποίησης γεννητριών που όμως δεν είναι αξιόπιστος τρόπος παροχής ρεύματος στις «εύθραυστες» πυρηνικές εγκαταστάσεις που έχουν κατασκευαστεί τη δεκαετία του 1970.

Οι ειδικοί σημειώνουν πως στο πυρηνικό ατύχημα στη Φουκουσίμα της Ιαπωνίας η διαρροή είχε προκύψει από την πολύωρη διακοπή ρεύματος που προκλήθηκε από τον ισχυρότατο σεισμό.

«Κίνδυνος “κατά λάθος” χρήσης πυρηνικών» – Τι λέει στον Ε.Τ. η Αλίσια Σάντερς-Ζάκρε

Το 2017 η διεθνής κοινότητα χαιρετίζει τη βράβευση με Νόμπελ Ειρήνης της άγνωστης ως τότε Διεθνούς Εκστρατείας για την Κατάργηση των Πυρηνικών Οπλων (ICAN). Με τον άοκνο αγώνα της, είχε καταφέρει την ίδια χρονιά να συνασπίσει σχεδόν 100 χώρες -όχι όσες κατέχουν πυρηνικές κεφαλές-, εκατοντάδες εταιρίες και οργανώσεις για την εξάλειψη των πυρηνικών όπλων.

Ο εκπρόσωπος Τύπου του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, είχε δηλώσει πως «η Μόσχα υπερασπίζεται ενεργά και με συνέπεια τη θέση που έχει στόχο τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων». Μια πενταετία αργότερα και εν μέσω της σοβαρής γεωπολιτικής κρίσης στην καρδιά της ευρωπαϊκής ηπείρου, η Ρωσία βγάζει τα πυρηνικά της στο τραπέζι.

Η Αλίσια Σάντερς-Ζάκρε, επικεφαλής συντονίστρια Πολιτικής και Ερευνας στη Διεθνή Εκστρατεία για την Κατάργηση των Πυρηνικών Οπλων (ICAN), σε δηλώσεις της στον «Ε.Τ.» και την Αθηνά Σούτζου, περιγράφει τις ολέθριες πολυεπίπεδες επιπτώσεις μιας ηθελημένης ή «κατά λάθος» χρήσης πυρηνικών όπλων. Εκτιμάει, δε, ότι το Διεθνές Δίκαιο και οι συμβάσεις είναι τα σημαντικότερα εργαλεία ώστε να περιοριστούν οι πυρηνικοί «εκφοβιστές» του πλανήτη, ξεκαθαρίζοντας πως ακόμη και η Ρωσία δεν θα έχει όφελος από τη χρήση πυρηνικών όπλων, αφού η καταστροφή δεν γνωρίζει σύνορα. Η ίδια τονίζει πως «πρέπει να αφανίσουμε τα πυρηνικά, προτού αυτά αφανίσουν εμάς».

Πώς αξιολογείτε τις απειλές της Ρωσίας για τη χρήση πυρηνικών όπλων; Υπάρχει κάποια στρατηγική ή άλλη αξία στην απειλή ή στη χρήση τους;

Η απειλή και η χρήση πυρηνικών από την πλευρά της Ρωσίας είναι εξαιρετικά επικίνδυνη. Η απόφασή της να θέσει τις στρατηγικές δυνάμεις της σε αυξημένη επαγρύπνηση είναι μια απερίσκεπτη κλιμάκωση της κρίσης. Παράλληλα αυξάνει τον κίνδυνο για μια «κατά λάθος» ή ηθελημένη χρήση πυρηνικών όπλων, που θα έχει καταστροφικές ανθρωπιστικές και περιβαλλοντικές συνέπειες. Δεν μπορούμε να βασιστούμε σε ένα σύστημα ασφαλείας το οποίο παραμένει επικίνδυνο και απρόβλεπτο για την προστασία της ανθρωπότητας και του πλανήτη μας. Οσο υπάρχουν πυρηνικά όπλα, απειλούν τη ζωή στη Γη, όπως την ξέρουμε. Η πυρηνική κλιμάκωση της Ρωσίας ενέχει σοβαρούς κινδύνους για ολόκληρο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της ίδιας της Ρωσίας. Κανείς δεν θα κερδίσει από μια πυρηνική εξόντωση.

*Επιστρέφουμε στην ψυχροπολεμική περίοδο; Εντοπίζετε διαφορές τότε με σήμερα;

Είμαστε μάρτυρες του υψηλότερου κινδύνου χρήσης πυρηνικών όπλων από την κρίση των πυραύλων της Κούβας. Αυτό που έχει αλλάξει πλέον είναι ότι έχουμε διεθνή νομικά όργανα που βοηθούν στον έλεγχο της πυρηνικής «συμπεριφοράς». Οι περισσότερες χώρες έχουν υπογράψει συμφωνίες για ζώνες χωρίς πυρηνικά όπλα και τώρα προσχωρούν στη Συνθήκη για την Απαγόρευση Πυρηνικών Οπλων. Το Διεθνές Δίκαιο έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη μείωση των εντάσεων και την οριοθέτηση των πυρηνικών «εκφοβιστών» (nuclear bullies).

*Η πρόσφατη έκθεσή σας «No place to hide» (Χωρίς μέρος να κρυφτείς) καταδεικνύει το βαθμό ανετοιμότητας των κυβερνήσεων για να ανταποκριθούν σε μια ενδεχόμενη τέτοια επίθεση. Ποια πραγματικότητα θα διαμορφωθεί σε τέτοιες συνθήκες;

Δεν υπάρχει καμία δυνατότητα για υγειονομική αντίδραση στην περίπτωση ενεργοποίησης πυρηνικών όπλων. Ακόμη και η πυροδότηση ενός «μικρού» πυρηνικού όπλου θα είχε ολέθριες ανθρωπιστικές καταστροφές και θα «γονάτιζε» τα νοσοκομεία τα οποία θα λειτουργούσαν με τους υγειονομικούς που θα κατάφερναν να επιβιώσουν. Οι ανθρωπιστικές επιπτώσεις της χρήσης πυρηνικών όπλων θα ήταν παγκόσμιες και ο αντίκτυπος ορατός για πολλές γενιές. Πρέπει να αποτρέψουμε ό,τι δεν μπορούμε να θεραπεύσουμε και να αφανίσουμε τα πυρηνικά προτού αυτά αφανίσουν εμάς.

*Πιστεύετε ότι οι συνθήκες και οι απαγορεύσεις θα μπορούσαν να συμβάλουν στην αποκλιμάκωση;

Οι πολυμερείς συμφωνίες είναι το κλειδί για την αντιμετώπιση μονομερούς πυρηνικής επίθεσης. Τις τελευταίες ημέρες, και στην Εκτακτη Σύνοδο του ΟΗΕ, η διεθνής κοινότητα συσπειρώθηκε πίσω από διεθνείς συνθήκες από τον Χάρτη του ΟΗΕ έως τη Σύμβαση για τα Πυρομαχικά Διασποράς και τη Συνθήκη για την Απαγόρευση των Πυρηνικών Οπλων (TPNW). Ο ΟΗΕ ενέκρινε, με συντριπτική πλειοψηφία, ψήφισμα που καταδικάζει τη ρωσική επιθετικότητα και την απόφασή της να αυξήσει το επίπεδο συναγερμού των πυρηνικών δυνάμεών της. Σε μια κρίση, βλέπουμε ότι η διεθνής κοινότητα συσπειρώνεται πίσω από το Διεθνές Δίκαιο.

Ειδικότερα, η TPNW προσφέρει μια διέξοδο στις τρέχουσες πυρηνικές εντάσεις, ένα φόρουμ για τη διπλωματία, για να μετριάσει τις αυξανόμενες γεωπολιτικές εντάσεις. Είναι ένας εναλλακτικός δρόμος από αυτόν που επιλέγουν τα κράτη με πυρηνικά όπλα, ένας δρόμος για τη συλλογική ασφάλεια αντί για τον μονομερή μιλιταρισμό απέναντι στις παγκόσμιες προκλήσεις.

*Ποιος θα μπορούσε να είναι ο ρόλος της ICAN σε αυτή την κρίση;

Εργαζόμαστε για την προώθηση της Συνθήκης για την Απαγόρευση των Πυρηνικών Οπλων (ICAN), ένα βασικό εργαλείο για τη μείωση των πυρηνικών απειλών σε αυτή την επικίνδυνη περίοδο. Εχουμε περισσότερους από 600 οργανισμούς-εταίρους σε περισσότερες από 100 χώρες. Υποστηρίζουμε τα δημοκρατικά κινήματα σε όλο τον κόσμο που αντιστέκονται στα πυρηνικά όπλα. Τώρα είναι η ώρα να συμμετάσχουμε στο διεθνές κίνημα κατά των πυρηνικών όπλων – μαζί μπορούμε να εξαλείψουμε τα πυρηνικά όπλα!

**Mini–Bio:

Η κ. Αλίσια Σάντερς-Ζάκρε είναι η επικεφαλής συντονίστρια Πολιτικής και Ερευνας στη Διεθνή Εκστρατεία για την Κατάργηση των Πυρηνικών Οπλων (ICAN), εξετάζοντας και τις ανθρωπιστικές επιπτώσεις των πυρηνικών. Προηγουμένως ήταν ερευνήτρια στην Ενωση Ελέγχου Οπλων και στο Ινστιτούτο Brookings. Εχει δημοσιεύσει περισσότερα από 100 άρθρα και αναφορές για τα πυρηνικά σε επιστημονικά περιοδικά και διεθνή ειδησεογραφικά δίκτυα.

Πόλεμος Ουκρανία Ρωσία: Δείτε τη στιγμή της έκρηξης στο πυρηνικό εργοστάσιο της Ζαπορίζια – Πέρασε υπό ρωσικό έλεγχο

Πόλεμος Ουκρανία Ρωσία: Υπό ρωσικό έλεγχο έχει περάσει το πυρηνικό εργοστάσιο στη Ζαπορίζια, στο οποίο μαίνονταν μάχες τα ξημερώματα της Παρασκευής (4/3), προκαλώντας μια φωτιά που προκάλεσε μεγάλη ανησυχία για πιθανή έκλυση πυρηνικών.

Τρόμο σε όλο τον κόσμο προκάλεσε η εικόνα του φλεγόμενου κτιρίου στις εγκαταστάσεις του πυρηνικού εργοστασίου. Ευτυχώς, όπως αναφέρουν οι τελευταίες πληροφορίες, επρόκειτο για ένα διοικητικό κτίριο.

Σύμφωνα με τις ουκρανικές αρχές, τα επίπεδα ραδιενέργειας δεν έχουν σημειώσει αύξηση και οι δείκτες παραμένουν χαμηλοί.

Δείτε το τρομακτικό βίντεο από το χτύπημα στις εγκαταστάσεις του πυρηνικού εργοστασίου:

 

«Το επιχειρησιακό προσωπικό παρακολουθεί την κατάσταση των αντιδραστήρων», ανέφεραν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης οι ουκρανικές αρχές, ενώ πρόσθεσαν ότι οι προσπάθειες για τη διασφάλιστη της λειτουργίας ακολουθούν τους κανόνες ασφαλείας.

Γύρω στις 6 το πρωί της Παρασκευής, η φωτιά, που ξέσπασε ως αποτέλεσμα ρωσικών βομβαρδισμών, κατασβέστηκε από πυροσβέστες. Υπενθυμίζεται πως πρόκειται για το μεγαλύτερο πυρηνικό εργοστάσιο στην Ευρώπη.

Αργότερα, το πυρηνικό εργοστάσιο της Ζαπορίζια πέρασε στα χέρια των ρωσικών στρατευμάτων.

Διεθνής Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας: Δεν υπάρχει διαρροή ραδιενέργειας μετά την επίθεση στο πυρηνικό σταθμό

Οι αντιδραστήρες είναι ασφαλείς παρά τις επιθέσεις από τις ρωσικές δυνάμεις, τονίζει η Διεθνής Επιτροπή.

Για την φωτιά που ξέσπασε στην περίμετρο του εργοστασίου αναφέρεται ότι τέθηκε υπό έλεγχο και δεν επεκτάθηκε στηις εγκατασάσεις.

Το εργοστάσιο είναι υπό τον έλεγχο των Ρώσων πλέον.

«Είμαστε τυχεροί που δεν υπήρξε διαρροή ραδιενέργειας και δεν τέθηκε σε κίνδυνο η ακεραιότητα των αντιδραστήρων», δήλωσε ο Ραφαέλ Μαριάνο Γκρόσι εκ μέρους της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας από την Βιέννη.

Ωστόσο, οι άνθρωποι που είναι υπεύθυνοι για την λειτουργία του πυρηνικού εργοστασίου ανέφεραν στην Επιτροπή ότι υπάρχει πολύ μεγάλη ένταση και ανησυχητική.

Τι λένε Ρώσοι και Ουκρανοί

Το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας επέρριψε σήμερα την ευθύνη για την επίθεση στην περιοχή του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια στην Ουκρανία σε Ουκρανούς σαμποτέρ, αποκαλώντας την ενέργεια «αποκρουστική προβοκάτσια».

Η Ουκρανία ανακοίνωσε πως ρωσικές δυνάμεις επιτέθηκαν στο εργοστάσιο παραγωγής πυρηνικής ενέργειας τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα με αποτέλεσμα να τυλιχθεί στις φλόγες ένα παρακείμενο κτίριο εκπαίδευσης πέντε ορόφων, ένα συμβάν που οδήγησε στην καταδίκη της Μόσχας από τη διεθνή κοινότητα κατά την όγδοη ημέρα της εισβολής της στην Ουκρανία.

Το Reuters δεν ήταν σε θέση να επαληθεύσει ούτε τη ρωσική ούτε την ουκρανική εκδοχή του συμβάντος.

Εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Άμυνας δήλωσε πως το εργοστάσιο λειτουργεί κανονικά και πως η περιοχή είχε τεθεί υπό ρωσικό έλεγχο από τις 28 Φεβρουαρίου.

«Ωστόσο, χθες βράδυ στην περιοχή δίπλα στο εργοστάσιο, έγινε μία προσπάθεια από το εθνικιστικό καθεστώς του Κιέβου να κάνει μια αποκρουστική προβοκάτσια», δήλωσε ο εκπρόσωπος Ίγκορ Κονασένκοφ.

«Στις 4 Μαρτίου γύρω στις 2:00 π.μ. στη διάρκεια μιας περιπολίας της φυλασσόμενης περιοχής δίπλα στον πυρηνικό σταθμό Ζαπορίζια, μια μηχανοκίνητη περίπολος της Εθνικής Φρουράς δέχθηκε επίθεση από ουκρανική ομάδα σαμποτέρ», είπε.

«Προκειμένου να προκαλέσουν την επιστροφή πυρών στο κτίριο, πυκνά πυρά από μικρά όπλα ερρίφθησαν εναντίον ανδρών της Ρωσικής Εθνοφρουράς από τα παράθυρα αρκετών ορόφων ενός συγκροτήματος εκπαίδευσης που βρίσκεται έξω από το εργοστάσιο».

Ο εκπρόσωπος είπε πως η ρωσική περίπολος επέστρεψε τα πυρά και η «ομάδα των σαμποτέρ» εγκατέλειψε το συγκρότημα εκπαίδευσης, βάζοντας φωτιά σε αυτό καθώς έφευγε.

Θυμίζουμε ότι νωρίτερα ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι προχώρησε σε ένα ακόμη δραματικό διάγγελμα με αφορμή την επίθεση κατά του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια από τους Ρώσους, λέγοντας ότι μια καταστροφή στον συγκεκριμένο σταθμό- τον μεγαλύτερο της Ουκρανίας- θα ισοδυναμούσε με «έξι Τσερνόμπιλ».

«Λαέ της Ουκρανίας! Επιζήσαμε από τη νύχτα που θα μπορούσε να σταματήσει την πορεία της ιστορίας, την ιστορία της Ουκρανίας, την ιστορία της Ευρώπης», ανέφερε στην αρχή της ομιλίας του.

Ο Ζελένσκι τόνισε ότι η Ρωσία ήξερε τι έκανε, όταν στόχευε οβίδες απευθείας στον σταθμό, κάτι που χαρακτήρισε ως μια «τρομακρατική ενέργεια σε ανήκουστο επίπεδο».

Απευθυνόμενος στους Ρώσους, ο Ζελένσκι διερωτήθηκε: «Πώς είναι δυνατό κάτι τέτοιο στο σήμερα; Δεν καταπολεμήσαμε μαζί τις συνέπειες της καταστροφής του Τσερνομπίλ το 1986;» και προέτρεψε τον κόσμο να βγει στους δρόμους, για να πει στην κυβέρνησή του ότι θέλει να ζήσει.

Ο Ζελένσκι γνωστοποίησε ότι βρίσκεται σε επαφή με παγκόσμιους ηγέτες, οι οποίοι είναι «σοκαρισμένοι» από την επίθεση που δέχθηκε η Ζαπορίζια.

Επιπλέον, ο Ουκρανός ηγέτης επανήλθε στο θέμα της δημιουργίας μιας ζώνης απαγόρευσης πτήσεων πάνω από τη χώρα του, ζητώντας την επιβολή κυρώσεων σε ένα «κράτος πυρηνικής τρομοκρατίας», όπως χαρακτήρισε τη Ρωσία.

«Η ακτινοβολία δεν ξέρει πού βρίσκεται η Ρωσία. Η ακτινοβολία δεν γνωρίζει για τα σύνορα της χώρας σας», κατέληξε.