Υφυπουργός Εξωτερικών Μ. Βρετανίας για τα γλυπτά του Παρθενώνα: «Αυτό αφορά το Βρετανικό Μουσείο και τους διαχειριστές του»

Την τεράστια πρόοδο που έχει επιτευχθεί στις διμερείς σχέσεις Ελλάδας και Ηνωμένου Βασιλείου ανέφερε ο υφυπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου, αρμόδιος για θέματα Ευρώπης, Στίβεν Ντάουτι (Stephen Doughty), σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΑΠΕ-ΜΠΕ). Ο κ. Ντάουτι, ο οποίος βρέθηκε στην Αθήνα για την τρίτη Ετήσια Επισκόπηση του Διμερούς Στρατηγικού Πλαισίου Ελλάδας – Ηνωμένου Βασιλείου (ΣΔΠ) με την ομόλογό του, υφυπουργό Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, υπογράμμισε την ενίσχυση στις εμπορικές σχέσεις, τη συνεργασία ελληνικών και βρετανικών πανεπιστημίων και την αυξανόμενη συνεργασία σε θέματα παράνομης μετανάστευσης και καταπολέμησης του οργανωμένου εγκλήματος.

Σημείωσε ότι κατανοεί «απόλυτα τα έντονα συναισθήματα και τις ανησυχίες στην Ελλάδα» για το ζήτημα της προστασίας των Γλυπτών του Παρθενώνα, μετά τη δεξίωση-γκάλα που ονομάστηκε «Pink Ball» και έλαβε χώρα στο Βρετανικό Μουσείο, στην αίθουσα όπου εκτίθενται τα Γλυπτά του Παρθενώνα. Ανέφερε όμως ότι τόσο αυτό, όσο και οι διαπραγματεύσεις με την ελληνική κυβέρνηση για την επιστροφή τους, είναι θέμα που αφορά το Βρετανικό Μουσείο και τους διαχειριστές του. Αναφορικά με το Κυπριακό, επεσήμανε ότι ελπίζει σύντομα να υπάρχει επιστροφή στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και τόνισε πως η Μεγάλη Βρετανία παραμένει απόλυτα προσηλωμένη σε μια λύση που θα βασίζεται στη Διζωνική Δικοινοτική ομοσπονδία.

Τέλος, ερωτηθείς για την πρόσφατη συμφωνία Μεγάλης Βρετανίας-Τουρκίας για τα Eurofighter, επεσήμανε πως το Ηνωμένο Βασίλειο είναι σύμμαχος τόσο της Ελλάδας όσο και της Τουρκίας, ενώ πρόσθεσε πως «βρισκόμαστε σε ένα εξαιρετικά αμφισβητούμενο γεωπολιτικό περιβάλλον και είναι σημαντικό να επενδύουμε συλλογικά στις αμυντικές ικανότητες όλης της Ευρώπης, προκειμένου να ανταποκριθούμε στις απειλές και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε».

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του υφυπουργού Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου, αρμόδιου για θέματα Ευρώπης, Στίβεν Ντάουτι στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων και στη δημοσιογράφο Νεκταρία Σταμούλη:

– Ποιος είναι ο κύριος σκοπός της επίσκεψής σας στην Αθήνα και ποια είναι η πρόοδος που έχει σημειωθεί στο Διμερές Στρατηγικό Πλαίσιο μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Ελλάδας;

Είναι πραγματική χαρά για εμένα να βρίσκομαι σήμερα στην Αθήνα, προκειμένου να συνεργαστώ με την Ελληνίδα ομόλογό μου [Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου] και να συζητήσουμε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων αμοιβαίου ενδιαφέροντος για το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ελλάδα. Είμαστε στενοί εταίροι, στενοί φίλοι, στενοί σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ, έχουμε τεράστιες εμπορικές σχέσεις και αυξανόμενη συνεργασία σε θέματα που κυμαίνονται από την παράνομη μετανάστευση έως την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος.

Έχουμε σημειώσει σημαντική πρόοδο. Κοιτάξτε τα εμπορικά μας στοιχεία, για παράδειγμα, που έφτασαν τα 11,8 δισεκατομμύρια πέρυσι. Μόλις συναντήθηκα με βρετανικά και ελληνικά πανεπιστήμια που δημιουργούν νέες συνεργασίες. Τρία βρετανικά πανεπιστήμια χρησιμοποιούν το νέο νομικό πλαίσιο εδώ στην Ελλάδα για να δημιουργήσουν εκπαιδευτικές συνεργασίες. Είμαι πολύ ενθουσιασμένος για τις σχέσεις μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Ελλάδας. Πιστεύω ότι βρίσκονται σε ισχυρή θέση. Επιδιώκουμε να τις εμβαθύνουμε και να τις ενισχύσουμε περαιτέρω.

– Ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Κιρ Στάρμερ βρέθηκε πρόσφατα στην Τουρκία και υπέγραψε συμφωνία με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για τα Eurofighters. Θεωρείτε ότι η Τουρκία αποτελεί μέρος της ευρωπαϊκής αμυντικής αρχιτεκτονικής; Πώς αντιμετωπίζει το Ηνωμένο Βασίλειο τις ανησυχίες της Ελλάδας σχετικά με το πρόγραμμα SAFE και τις συμφωνίες για την προμήθεια όπλων;

Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι ένας ισχυρός φίλος, εταίρος και σύμμαχος τόσο της Ελλάδας όσο και της Τουρκίας. Είμαστε σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ, έχουμε την ευθύνη να υπερασπιζόμαστε την Ευρώπη και να διατηρούμε την ασφάλειά της, καθώς και να αλληλοϋποστηριζόμαστε όσον αφορά τις εξωτερικές απειλές. Βρισκόμαστε σε ένα εξαιρετικά αμφισβητούμενο γεωπολιτικό περιβάλλον και είναι σημαντικό να επενδύουμε συλλογικά στις αμυντικές ικανότητες όλης της Ευρώπης, προκειμένου να ανταποκριθούμε στις απειλές και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε.

Συνεργαζόμαστε πολύ στενά μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων. Έχουμε στενές σχέσεις στον τομέα της εκπαίδευσης και της άμυνας και εξετάζουμε πώς μπορούμε να τις εμβαθύνουμε και να τις ενισχύσουμε περαιτέρω. Φυσικά, αυτή είναι μια σχέση που έχουμε με όλους τους συμμάχους και εταίρους μας στο ΝΑΤΟ.

Χαιρετίζω θερμά τη συμφωνία που επιτύχαμε μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ στη σύνοδο κορυφής που πραγματοποιήθηκε τον Μάιο, η οποία αναγνώρισε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο πρέπει να είναι σε θέση να συνεργάζεται με την Ευρωπαϊκή Ένωση για την κοινή μας ασφάλεια, την άμυνα και την αντιμετώπιση όλων των προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε. Και έχουμε πολύ θετικές συζητήσεις με την ΕΕ σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, από τη συνεργασία μας στα Δυτικά Βαλκάνια έως τον πόλεμο στην Ουκρανία και την επιθετικότητα της Ρωσίας στην Ευρώπη, καθώς και την αντιμετώπιση των υβριδικών απειλών για τις δημοκρατίες και τις κοινωνίες μας.

Φυσικά, η συνεργασία μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Ελλάδας βρίσκεται στο επίκεντρο αυτής της προσπάθειας, αλλά πρέπει να διασφαλίσουμε ότι η αμυντική βιομηχανία του Ηνωμένου Βασιλείου θα μπορεί να συνεργάζεται, όπως συμβαίνει ήδη σε πολλούς τομείς, με τις ευρωπαϊκές αμυντικές βιομηχανικές δυνατότητες, έτσι ώστε να μπορούμε να ανταποκριθούμε όχι μόνο στις απειλές που αντιμετωπίζουμε σήμερα, αλλά και στις απειλές του μέλλοντος, είτε πρόκειται για την τεχνολογία των drones, είτε για τις αλλαγές στη διαστημική τεχνολογία, είτε για τον κυβερνοπόλεμο. Όλοι αυτοί είναι τομείς στους οποίους πρέπει να συνενώσουμε τη συλλογική μας εμπειρία και τεχνογνωσία για να ανταποκριθούμε στις απειλές που αντιμετωπίζουμε. Είμαι πραγματικά ευχαριστημένος για τη συνεργασία, όχι μόνο μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ελλάδας σε αυτούς τους τομείς, αλλά και, όλο και περισσότερο, μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ. Το ΝΑΤΟ θα είναι πάντα το θεμέλιο των αμυντικών μας σχέσεων.

– Η Ελλάδα έχει επίσης εκφράσει ανοιχτά τις ανησυχίες της για μια άλλη συμφωνία, για τους Meteor, η οποία θα μπορούσε να αλλάξει την ισορροπία δυνάμεων στο Αιγαίο Πέλαγος. Τι συμβαίνει με αυτή τη συμφωνία; Σε ποιο στάδιο βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις;

Η συμφωνία για τους Meteor αφορά και άλλες χώρες και δεν μπορώ να σχολιάσω τις λεπτομέρειες των εν εξελίξει συνομιλιών, αλλά αυτό που θα ήθελα να επαναλάβω είναι ότι πρέπει να είμαστε σε θέση να επενδύσουμε συλλογικά στην κοινή ασφάλεια και άμυνα του ΝΑΤΟ και της Ευρώπης, και αυτό σημαίνει ότι πρέπει να έχουμε την ικανότητα να ανταποκριθούμε σε εξωτερικές απειλές.

Έχουμε δει τον παράνομο, βάρβαρο πόλεμο επιθετικότητας της Ρωσίας στην Ευρώπη. Έχουμε δει άλλες προκλήσεις και γεωπολιτικές αλλαγές. Έχουμε δει τις απειλές που έρχονται με διάφορους τρόπους, ιδίως από τις νέες εξελίξεις στην τεχνολογία. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι η Ευρώπη διαθέτει συλλογικά αυτή την ικανότητα αντίδρασης. Φυσικά, αυτός είναι ένας τομέας στον οποίο το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ελλάδα είναι πολύ, πολύ ισχυρά ευθυγραμμισμένα και συμφωνούν ότι οι σχέσεις μας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Καναδά και άλλους εταίρους και η συνεργασία στο ΝΑΤΟ είναι καθοριστικές για τη συλλογική μας ασφάλεια.

– Μετά την πρόσφατη εκλογή του Τουρκοκύπριου ηγέτη Τουφάν Ερχιουρμάν στα Κατεχόμενα, υπάρχει κλίμα αισιοδοξίας για το Κυπριακό. Πώς αξιολογείτε αυτή την εξέλιξη; Αναμένετε να επανεκκινήσουν σύντομα οι συνομιλίες;

Ελπίζω ότι θα επιστρέψουμε σύντομα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Χαιρετίζω το γεγονός ότι καταφέραμε ήδη να συμμετάσχουμε σε μια σειρά συζητήσεων. Μέχρι στιγμής, βρέθηκα στη Γενεύη και, φυσικά, στη Νέα Υόρκη. Όπως γνωρίζετε, λαμβάνουμε πολύ σοβαρά τις ευθύνες μας ως εγγυήτρια δύναμη και ως ισχυρός υποστηρικτής της διαδικασίας του ΟΗΕ. Παραμένουμε απόλυτα προσηλωμένοι σε μια λύση που θα βασίζεται στη Διζωνική Δικοινοτική ομοσπονδία, και η υποστήριξή μας προς τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ και τον ειδικό απεσταλμένο είναι καθοριστική σε αυτό το στόχο. Προσβλέπουμε στη συνεργασία με όλα τα μέρη. Ήταν πραγματική χαρά να καθίσουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, να συζητήσουμε και να προσπαθήσουμε να βρούμε τρόπους για να προχωρήσουμε προς μια λύση.

– Μετά την εκλογή του Κιρ Στάρμερ υπήρχε αισιοδοξία, όσον αφορά το ζήτημα των γλυπτών του Παρθενώνα. Βλέπετε κάποια πρόοδο στις συζητήσεις για την επιστροφή των γλυπτών και πώς θα απαντούσατε στις ανησυχίες της Ελλάδας σχετικά με την προστασία του μνημείου, ειδικά μετά το αμφιλεγόμενο «Pink Ball»;

Κατανοώ απόλυτα τα έντονα συναισθήματα και τις ανησυχίες που υπάρχουν εδώ στην Ελλάδα. Εν τέλει όμως, αυτό είναι θέμα που αφορά το Βρετανικό Μουσείο και τους διαχειριστές του. Δεν είναι θέμα που αφορά την κυβέρνηση. Προφανώς και οι δραστηριότητες του Βρετανικού Μουσείου είναι θέμα που αφορά το ίδιο το μουσείο, αλλά κατανοώ τις ανησυχίες. Φυσικά το Βρετανικό Μουσείο μπορεί να συμμετάσχει σε συζητήσεις και διαπραγματεύσεις.

– Όσον αφορά τον πόλεμο στην Ουκρανία, ποια είναι η άποψή σας για τις εξελίξεις εκεί; Η βρετανική κυβέρνηση πιέζει τους συμμάχους να αυξήσουν τις δωρεές όπλων μακράς εμβέλειας. Είναι κάτι που συζητήθηκε και στην Αθήνα;

Η Μεγάλη Βρετανία είναι μέρος της Συμμαχίας των Προθύμων. Συνεργαζόμαστε πολύ στενά με όλους τους εταίρους για να διασφαλίσουμε ότι η Ουκρανία έχει τη δυνατότητα να αμυνθεί, αλλά και να αποτρέψει μελλοντικές επιθέσεις από τη Ρωσία. Βρισκόμαστε σε μια κατάσταση όπου ο [Ρώσος πρόεδρος] Βλαντιμίρ Πούτιν και το καθεστώς του συνεχίζουν να βομβαρδίζουν την Ουκρανία και τους Ουκρανούς πολίτες κάθε βράδυ με drones και πυραύλους, είχαμε μια φρικτή επιθέσεις σε νηπιαγωγείο μόλις την περασμένη εβδομάδα, αλλά και επιθέσεις στις ενεργειακές υποδομές της Ουκρανίας.

Είναι σημαντικό για το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ελλάδα και όλους τους εταίρους μας να συνεργαστούμε ως μέρος αυτής της συμμαχίας, για να διασφαλίσουμε ότι η Ουκρανία έχει την υποστήριξη που χρειάζεται. Και φυσικά, όταν τελειώσει αυτός ο πόλεμος, να είμαστε σε θέση να υποστηρίξουμε την Ουκρανία για να διασφαλίσουμε μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν είναι αυτός που συνεχίζει να διεξάγει αυτόν τον πόλεμο και να μην έρχεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, παρά τις προσπάθειες που έχουμε καταβάλει εμείς, ο Αμερικανός Πρόεδρος Τραμπ και άλλοι. Γι’ αυτό πρέπει οπωσδήποτε να συνεχίσουμε την οικονομική πίεση στη Ρωσία και να διακόψουμε τους διαύλους χρηματοδότησης αυτού του παράνομου πολέμου.

Είναι πολύ σημαντικό η Ουκρανία να έχει τη δυνατότητα να υπερασπιστεί τον εαυτό της βάσει του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να υποστηρίξουμε την Ουκρανία με διάφορους τρόπους, τόσο σε στρατιωτικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο. Όσον αφορά την αποζημίωση για τις τεράστιες ζημίες που έχει υποστεί η Ουκρανία, είναι σαφές ότι η Ρωσία πρέπει να πληρώσει και αυτό είναι που προσπαθούμε να επιτύχουμε σε στενή συνεργασία με τους συμμάχους μας. Όμως, όπως είπα, δεν πρόκειται μόνο για την υποστήριξη τώρα. Πρόκειται για το μέλλον. Έχουμε υπογράψει τη «Δήλωση Στρατηγικής Συνεργασίας 100 Ετών» με την Ουκρανία. Και αυτό περιλαμβάνει κυρώσεις, περιλαμβάνει το έργο που έχουμε κάνει για τον σκιώδη στόλο, για την αντιμετώπιση της παράκαμψης μέσω τρίτων χωρών και συνεργαζόμαστε στενά με τους ευρωπαίους εταίρους μας γι’ αυτά τα θέματα.

– Σε ό,τι αφορά τη Γάζα, συμμετέχει η Βρετανία στις διαδικασίες για το σχηματισμό της διεθνούς δύναμης των ΗΠΑ; Πώς βλέπει η Βρετανία τις εξελίξεις εκεί;

Υποστηρίζουμε σθεναρά τις προσπάθειες του Προέδρου Τραμπ και είναι σημαντικά τα όσα έχουμε επιτύχει τις τελευταίες εβδομάδες, μετά από τις πραγματικά οδυνηρές και φρικτές συνθήκες στη Γάζα. Συνεχίζουμε να εστιάζουμε στα βασικά ζητήματα, που είναι η διατήρηση της εκεχειρίας, η διασφάλιση της τήρησης των όρων της συμφωνίας, ιδίως όσον αφορά την απελευθέρωση των ομήρων και την παράδοση των λειψάνων, η απομάκρυνση της Χαμάς από τη μελλοντική διακυβέρνηση της Γάζας και η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας χωρίς περιορισμούς.

Και επίσης στόχος παραμένει μια λύση δύο κρατών με ένα κυρίαρχο κράτος που θα αναγνωρίζει την Παλαιστίνη, παράλληλα με ένα κυρίαρχο και ασφαλές Ισραήλ και θα συνεργαστούμε με τις Ηνωμένες Πολιτείες και όλους τους εταίρους μας σε αυτό το θέμα. Αλλά νομίζω ότι πρέπει να επικεντρωθούμε πρώτα στην υλοποίηση αυτού του πρώτου μέρους και να διασφαλίσουμε ότι θα παραμείνει σε ισχύ.