Σαν σήμερα: Μάνος Κατράκης – Ο Θρύλος της αιώνιας τέχνης

Σαν σήμερα, 14 Αυγούστου 1908, γεννήθηκε στον τόπο μας στο Καστέλι Κισσάμου, ο Μάνος Κατράκης, το μικρότερο από τα πέντε παιδιά του εμπόρου Χαράλαμπου Κατράκη και της Ειρήνης. Ένας άνθρωπος που έμελλε να χαράξει ανεξίτηλα το όνομά του με χρυσά γράμματα στην ιστορία του ελληνικού θεάτρου και κινηματογράφου.

Μάνος Κατράκης

Το 1919 μαζί με την οικογένειά του μετακόμισε στην Αθήνα, όπου εκεί ο Μάνος, έχοντας δείξει από μικρός το υποκριτικό του ταλέντο, εμφανίστηκε πρώτη φορά σε θεατρική σκηνή σε ηλικία μόλις 18 ετών. Έκτοτε, ξεκίνησε η καριέρα του στο θεατρικό σανίδι, όπου με το αγέρωχο παρουσιαστικό του, το μπρίο του και το ισχυρό θεατρικό ένστικτο και ταλέντο του, κατάφερε να προσελκύσει την προσοχή και να πρωταγωνιστήσει από τα πρώτα του βήματα. Η μακροχρόνια και γεμάτη διακρίσεις θεατρική του πορεία χαρακτηρίζεται από συνεργασίες με σημαντικούς θιάσους και σπουδαίους σκηνοθέτες. Επιπλέον, υπηρέτησε το θέατρο ως και ο ίδιος σκηνοθέτης και θιασάρχης, ιδρύοντας το 1955 το «Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο» όπου και ανέβασε πάνω από ογδόντα παραστάσεις.

Η καριέρα του γνώρισε πισωγυρίσματα εξαιτίας της δραστηριότητάς του στο χώρο της αριστεράς όπου και διακόπηκε από το 1949 έως και το 1952 μετά την εξορία του στην Μακρόνησο, την Ικαρία και τον Αϊ-Στράτη, αρνούμενος να υπογράψει «δήλωση μετανοίας». Η επαφή του με τους συναγωνιστές του κατά τα χρόνια της εξορίας, θα παίξει καταλυτικό ρόλο στην πνευματική και ιδεολογική του διαμόρφωση και θα δημιουργήσει ισχυρές φιλίες όπως αυτή με τον σπουδαίο ποιητή Γιάννη Ρίτσο.

Αγαπούσε και τιμούσε με κάθε ευκαιρία τον τόπο του την Κίσσαμο, ερχόμενος συχνά και διατηρώντας δυνατές φιλίες και σχέσεις, όπως με τον Μακαριστό Μητροπολίτη μας Ειρηναίο Γαλανάκη, τον σπουδαίο λαουτιέρη μας Γιώργο Κουτσουρέλη και πολλούς άλλους συντοπίτες μας.

Έλεγε χαρακτηριστικά:

«Θέλω να με γνωρίσετε σωστά. Θέλω να σας πω πως γεννήθηκα στην Κρήτη. Μεγάλωσα ξυπόλητο παιδί στις αμμουδιές της πατρίδας μου, που έβαζα στ’ αυτιά μου τα κοχύλια της θάλασσας να ακούσω τη βουή του ωκεανού. Δεν ήξερα να αποζητώ την ομορφιά, μα η ομορφιά ξεδιπλωνόταν ολόγυρά μου. Δεν ήξερα να αποζητώ τη λεβεντιά. Μα η λεβεντιά με συνέπαιρνε μέσα μου από τις ιστορίες του παππού μου. Αφήστε να παινέψω την πατρίδα μου. Το αξίζει. Έγινα ηθοποιός όπως θα μπορούσα να γίνω και σιδηρουργός. Ήθελα να ξοδιάσω όσες δυνάμεις κρύβανε τα μπράτσα μου και η ψυχή μου»…

Έφυγε από τη ζωή στις 2 Σεπτέμβρη 1984. χτυπημένος από τον καρκίνο στους πνεύμονες, λίγο μετά την ολοκλήρωση της ταινίας του Θεόδωρου Αγγελόπουλου «Ταξίδι στα Κύθηρα», στην οποία και πρωταγωνίστησε.

Οι Κισσαμίτες δεν μπορούμε παρά να τιμούμε, να μνημονεύουμε και να θυμόμαστε με κάθε ευκαιρία τον Μάνο Κατράκη. Πνεύμα ανήσυχο το οποίο διακρίθηκε για το ταλέντο του, τη βαθιά χαρακτηριστική φωνή του, την απλότητα, τη γενναιοδωρία και την ευαισθησία του, ο οποίος έκανε τόσο περήφανο τον τόπο μας.

Η πλατεία «Μάνου Κατράκη» με την προτομή του, στην Ηρώων Πολυτεχνείου, είναι ένα σημείο αναφοράς για όσους τον γνώρισαν ζωντανό αλλά και για όσους πρέπει να γνωρίσουν έναν αληθινό Άνθρωπο, έναν Καλλιτέχνη και Αγωνιστή Κισσαμίτη, ο οποίος πάντα τόνιζε τον τόπο καταγωγής του, την Κίσσαμο.