Ορισμένοι από τους μικροοργανισμούς «ξαναζωντάνεψαν» πρόσφατα στα πλαίσια πειράματος που διεξήγαγαν επιστήμονες. Αυτοί οι «ιοί – ζόμπι», που βρέθηκαν στην Σιβηρία, περιλαμβάνουν έναν μικροοργανισμό ηλικίας 50.000 ετών – ηλικία «ρεκόρ» για ένα παθογόνο που επανέρχεται στη ζωή, εξακολουθώντας να έχει τη δυνατότητα να μολύνει άλλους οργανισμούς.
Η ομάδα πίσω από την εργασία, με επικεφαλής τον μικροβιολόγο Jean-Marie Alempic από το Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας της Γαλλίας, λέει ότι αυτοί οι ιοί που κατάφεραν να επαναφέρουν μπορούν να αποτελέσουν δυνητικά σημαντική απειλή για τη δημόσια υγεία και πρέπει να γίνει περαιτέρω μελέτη για να αξιολογηθεί ο κίνδυνος αυτών των μολυσματικών παραγόντων.
«Το ένα τέταρτο του βόρειου ημισφαιρίου βρίσκεται κάτω από μόνιμα παγωμένο έδαφος», αναφέρουν στην μελέτη τους οι ερευνητές. «Λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη, το μη αναστρέψιμο λιώσιμο των παγετώνων απελευθερώνει οργανική ύλη που ήταν παγωμένη για έως και ένα εκατομμύριο χρόνια».
Ένας ιός της αμοιβάδας, 48.500 ετών είναι ένας από τους 13 μικροοργανισμούς που περιγράφονται στην μελέτη, με 9 από αυτούς να πιστεύεται πως είναι δεκάδων χιλιάδων ετών.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο κάθε ιός ήταν διαφορετικός από όλους τους άλλους γνωστούς ιούς όσον αφορά το γονιδίωμά τους.
Ενώ ο ιός που έσπασε το ρεκόρ βρέθηκε κάτω από μια λίμνη, άλλες τοποθεσίες εξόρυξης περιελάμβαναν μαλλί μαμούθ και τα έντερα ενός λύκου της Σιβηρίας – όλα θαμμένα στους παγετώνες της Σιβηρίας.
Χρησιμοποιώντας ζωντανές μονοκυτταρικές καλλιέργειες αμοιβάδας, η ομάδα απέδειξε ότι οι ιοί εξακολουθούσαν να έχουν τη δυνατότητα να είναι μολυσματικά παθογόνα.
Ένας νέος ιός –όπως συνέβη και με τον SARS-CoV-2– θα μπορούσε να είναι πολύ πιο επικίνδυνος για τη δημόσια υγεία, ειδικά καθώς η Αρκτική γίνεται ολοένα και πιο πυκνοκατοικημένη.
«Η κατάσταση θα ήταν πολύ πιο καταστροφική στην περίπτωση ασθενειών φυτών, ζώων ή ανθρώπων που προκαλούνται από την αναβίωση ενός… αρχαίου άγνωστου ιού», γράφουν οι ερευνητές. Στον «αναζωογονημένο» ιό οι ερευνητές έδωσαν το όνομα Pandoravirus yedoma, το οποίο έχει να κάνει με το μέγεθός του και τον τύπο του μόνιμου παγωμένου εδάφους στο οποίο βρέθηκε. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι υπάρχουν πολλοί περισσότεροι ιοί που πρέπει να βρουν, πέρα από αυτούς που στοχεύουν μόνο τις αμοιβάδες.
Πολλοί από τους ιούς που θα απελευθερωθούν κατά το λιώσιμο των πάγων θα είναι εντελώς άγνωστοι σε εμάς – και μένει να δούμε πόσο μολυσματικοί θα είναι αυτοί μόλις εκτεθούν στο φως, τη θερμότητα και το οξυγόνο του εξωτερικού περιβάλλοντος.