Κλιματική αλλαγή: Η Ευρώπη έχει παραδοθεί σε ακραία ξηρασία – Οι επιστήμονες δεν είναι αισιόδοξοι
FILE - Boats lay on the dried lake bed in a port in Velence, Hungary, Thursday, Aug. 11, 2022. An unprecedented drought is afflicting nearly half of the European continent, damaging farm economies, forcing water restrictions and threatening aquatic species. Water levels are falling on major rivers such as the Danube, the Rhine and the Po. (AP Photo/Anna Szilagyi, File)
Το Κέντρο Ερευνών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προειδοποίησε αυτή την εβδομάδα ότι οι συνθήκες ξηρασίας θα επιδεινωθούν και δυνητικά θα επηρεάσουν το 47% της ηπείρου.
Τα δεδομένα δίνουν μια σαφή και άκρως ανησυχητική εικόνα: Δεν σημειώθηκαν σημαντικές βροχοπτώσεις εδώ και σχεδόν δύο μήνες στη Δυτική, Κεντρική και Νότια Ευρώπη. Οι συνθήκες έχουν επιδεινωθεί από τότε που οι επαναλαμβανόμενοι καύσωνες πλήτουν όλη την ήπειρο. Και η ξηρή περίοδος της Ευρώπης αναμένεται να συνεχιστεί σε αυτό που οι ειδικοί λένε ότι θα μπορούσε να είναι η χειρότερη ξηρασία των τελευταίων 500 ετών.
Η πιο σοβαρή ξηρασία της Ευρώπης εδώ και δεκαετίες
Στη συνήθως βροχερή Βρετανία, η κυβέρνηση κήρυξε επίσημα ξηρασία στη νότια και κεντρική Αγγλία την Παρασκευή, εν μέσω ενός από τα πιο ζεστά και ξηρά καλοκαίρια που έχουν καταγραφεί. Η πηγή του ποταμού Τάμεση στέρεψε, καθώς η Αγγλία έχει εισέλθει σε περίοδο ξηρασίας, για την οποία ειδικοί λένε πως η χώρα είναι απροετοίμαστη.
Οι εταιρείες ύδρευσης θα πρέπει να δράσουν για να μειώσουν τις διαρροές στο δίκτυο όσο το δυνατόν γρηγορότερα, καθώς και να λάβουν ευρύτερα μέτρα, σύμφωνα με την βρετανική κυβερνητική υπηρεσία.
Οι πρωτοφανείς υψηλές θερμοκρασίες και η απουσία βροχοπτώσεων έχουν οδηγήσει δύο εταιρείες ύδρευσης στο νότιο τμήμα της χώρας να ανακοινώσουν προσωρινές απαγορεύσεις για το πότισμα.
Στη Γαλλία, η πρωθυπουργός Ελισάβετ Μπορν ενεργοποίησε την περασμένη εβδομάδα μια μονάδα κρίσης για την αντιμετώπιση μιας ξηρασίας που περιγράφεται από την Μετεωρολογική Υπηρεσία της Γαλλίας ως η χειρότερη της χώρας από τότε που άρχισαν να καταγράφονται αρχεία το 1958.
Περισσότεροι από 100 γαλλικοί δήμοι δεν έχουν τρεχούμενο πόσιμο νερό και τροφοδοτούνται με φορτηγά, δήλωσε ο υπουργός πράσινης μετάβασης Κριστόφ Μπεκού, προσθέτοντας: «Θα πρέπει να συνηθίσουμε σε επεισόδια αυτού του τύπου. Η προσαρμογή δεν είναι πλέον επιλογή, είναι υποχρέωση».
Εν μέσω της αύξησης των τιμών των τροφίμων μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ο υπουργός Γεωργίας της Γαλλίας προειδοποίησε ότι η συγκομιδή καλαμποκιού είναι πιθανό να είναι περισσότερο από 18% χαμηλότερη από πέρυσι, ενώ τα συνδικάτα αγροτών λένε ότι η έλλειψη ζωοτροφών ως αποτέλεσμα της ξηρασίας μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές ελλείψεις γάλακτος το φθινόπωρο και το χειμώνα.
Η εταιρεία ηλεκτρικής ενέργειας EDF αναγκάστηκε την περασμένη εβδομάδα να μειώσει την παραγωγή από έναν από τους πυρηνικούς αντιδραστήρες της στη νοτιοδυτική Γαλλία λόγω των υψηλών θερμοκρασιών του νερού στον ποταμό Garonne και έχει εκδώσει πολλές παρόμοιες προειδοποιήσεις για αντιδραστήρες κατά μήκος του Ροδανού.
Τα αποθέματα νερού της Ισπανίας είναι σε χαμηλά επίπεδα του 40% και μειώνονται με ρυθμό 1,5% την εβδομάδα λόγω ενός συνδυασμού αυξημένης κατανάλωσης και εξάτμισης, σύμφωνα με την κυβέρνηση, σε αυτό που είναι πιθανό να είναι το πιο ξηρό των τελευταίων 60 χρόνια.
Η χώρα έχει λάβει λιγότερες από τις μισές αναμενόμενες βροχοπτώσεις για την εποχή του χρόνου τους τελευταίους τρεις μήνες, με περιορισμούς από την Καταλονία στα βορειοανατολικά έως τη Γαλικία στα βορειοδυτικά καθώς και τη δυτική Εξτρεμαδούρα και την Ανδαλουσία στο νότο.
Οι περισσότεροι περιορισμοί νερού έχουν επιβληθεί στους οικιακούς χρήστες, με τις αγροτικές αρχές συχνά να διστάζουν να περιορίσουν τη συχνά παράνομη εκμετάλλευση από τους αγρότες ενός ολοένα και πιο περιορισμένου πόρου, παρά το γεγονός ότι η γεωργία αντιπροσωπεύει τα εννέα δέκατα της κατανάλωσης νερού στην Ισπανία.
Η αναβίωση του τουρισμού μετά την πανδημία οδήγησε επίσης σε αύξηση της κατανάλωσης έως και 10% σε πόλεις όπως η Βαρκελώνη, όπου –αν δεν υπάρξουν σύντομα βροχοπτώσεις και δεν προβλεφθούν καθόλου– είναι πιθανό να επιβληθούν περιορισμοί τον επόμενο μήνα.
«Οι μελέτες για την αλλαγή του κλίματος προειδοποιούν ότι οι ξηρασίες θα είναι πιο έντονες, συχνότερες και μεγαλύτερες», δήλωσε η Nuria Hernández-Mora, συνιδρυτής του New Water Culture. «Αυτό θα είναι το νέο φυσιολογικό, και ωστόσο συνεχίζουμε να εγκρίνουμε την αυξημένη χρήση ενός πόρου που δεν διαθέτουμε και ο οποίος γίνεται όλο και πιο σπάνιος».
Φέτος πρόκειται επίσης να γίνει η πιο καυτή και ξηρή που έχει καταγραφεί ποτέ στην Ιταλία. «Δεν ξέρω τι πρέπει να κάνουμε πλέον για να κάνουμε την κλιματική κρίση πολιτικό θέμα», δήλωσε ο Luca Mercalli, πρόεδρος της Ιταλικής Μετεωρολογικής Εταιρείας.
«Κανένα παρόμοιο στοιχείο τα τελευταία 230 χρόνια δεν συγκρίνεται με την ξηρασία και τη ζέστη που βιώνουμε φέτος. Μετά είχαμε καταιγίδες… Αυτά τα επεισόδια αυξάνονται σε συχνότητα και ένταση, ακριβώς όπως προβλέπουν οι κλιματικές αναφορές τα τελευταία 30 χρόνια. Γιατί συνεχίζουμε να περιμένουμε να το κάνουμε αυτό προτεραιότητα;»
Μια από τις πιο εμφανείς εκδηλώσεις της κρίσης είναι ο ξεραμένος ποταμός Πά. Ο ρυθμός ροής του μεγαλύτερου ποταμού της Ιταλίας έχει πέσει στο ένα δέκατο από το συνηθισμένο, ενώ η στάθμη του νερού είναι 2 μέτρα κάτω από την κανονική. Η κυβέρνηση κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω ξηρασίας σε πέντε βόρειες περιοχές, με δελτίο για το πόσιμο νερό, στις αρχές Ιουλίου. Τα χωριά γύρω από τη λίμνη Maggiore τροφοδοτούνται με φορτηγά.
Οι επιστήμονες είπαν ότι η κλιματική κατάρρευση θα μπορούσε σύντομα να οδηγήσει σε συχνές καλοκαιρινές ξηρασίες στη Δυτική Ευρώπη, με ακραία κύματα ζέστης που συνέβαιναν μια φορά τη δεκαετία να συμβαίνουν κάθε δύο ή τρία χρόνια, εκτός εάν οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο μειώσουν ριζικά τις εκπομπές άνθρακα.
Χωρίς σταθερές βροχοπτώσεις στην περιοχή από τον Νοέμβριο, η παραγωγή ρυζιού ριζότο στην κοιλάδα του Πάδου, η οποία αντιπροσωπεύει περίπου το 40% της γεωργικής παραγωγής της Ιταλίας, απειλείται. Οι καλλιεργητές έχουν προειδοποιήσει ότι έως και το 60% της καλλιέργειας μπορεί να χαθεί καθώς οι ορυζώνες στεγνώνουν και γίνονται αλμυροί, με τα επίπεδα ρεκόρ χαμηλών υδάτων να επιτρέπουν περισσότερο θαλασσινό νερό στο δέλτα.
Στον Δούναβη, οι αρχές στη Σερβία άρχισαν τη βυθοκόρηση για να συνεχίσουν να κινούνται τα πλοία.
Η κρίση δεν περιορίζεται στη νότια Ευρώπη. Η στάθμη του νερού έχει επίσης πέσει σε επικίνδυνα χαμηλά στο Ρήνο, μια ζωτικής σημασίας βορειοδυτική ευρωπαϊκή πλωτή οδό που χρησιμοποιείται για τη μεταφορά πετρελαίου, βενζίνης, άνθρακα και άλλων πρώτων υλών που συνδέει τη βιομηχανική καρδιά της Γερμανίας με τα μεγάλα λιμάνια του Ρότερνταμ και της Αμβέρσας.
Η στάθμη του ποταμού την Παρασκευή ήταν ήδη χαμηλότερη από ό,τι στο ίδιο σημείο του 2018, όταν μια σοβαρή ξηρασία σταμάτησε τελικά τη μεταφορά εμπορευμάτων για 132 ημέρες. Ορισμένα πλοία λειτουργούν με χωρητικότητα 25% για να αποφευχθεί η προσάραξη, αυξάνοντας το κόστος μεταφοράς.
Η ξηρασία έπληξε τις γερμανικές πλωτές οδούς, καθώς τα εμπορευματικά πλοία υποτίθεται ότι μεταφέρουν αυξημένες ποσότητες άνθρακα για να εξυπηρετήσουν τους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής που ο καγκελάριος, Όλαφ Σολτς, επανενεργοποίησε ενόψει της Ρωσίας που περιορίζει τις παραδόσεις φυσικού αερίου.
Στην πρωτεύουσα, Βερολίνο, οι αρχές κατέγραψαν πτώση της στάθμης του νερού στις πολλές λίμνες που τροφοδοτούνται από τον ποταμό Σπρέε. Στη νότια πόλη της Νυρεμβέργης, τα ξεραμένα αστικά δέντρα ποτίζονται από τις δημοτικές εσωτερικές πισίνες που είναι κλειστές για εξοικονόμηση αερίου.
Η κρίση δεν περιορίζεται στη νότια Ευρώπη. Η στάθμη του νερού έχει επίσης πέσει σε επικίνδυνα χαμηλά στο Ρήνο, μια ζωτικής σημασίας βορειοδυτική ευρωπαϊκή πλωτή οδό που χρησιμοποιείται για τη μεταφορά πετρελαίου, βενζίνης, άνθρακα και άλλων πρώτων υλών που συνδέει τη βιομηχανική καρδιά της Γερμανίας με τα μεγάλα λιμάνια του Ρότερνταμ και της Αμβέρσας.
Η στάθμη του ποταμού την Παρασκευή ήταν ήδη χαμηλότερη από ό,τι στο ίδιο σημείο του 2018, όταν μια σοβαρή ξηρασία σταμάτησε τελικά τη μεταφορά εμπορευμάτων για 132 ημέρες. Ορισμένα πλοία λειτουργούν με χωρητικότητα 25% για να αποφευχθεί η προσάραξη, αυξάνοντας το κόστος μεταφοράς.
Η ξηρασία έπληξε τις γερμανικές πλωτές οδούς, καθώς τα εμπορευματικά πλοία υποτίθεται ότι μεταφέρουν αυξημένες ποσότητες άνθρακα για να εξυπηρετήσουν τους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής που ο καγκελάριος, Όλαφ Σολτς, επανενεργοποίησε ενόψει της Ρωσίας που περιορίζει τις παραδόσεις φυσικού αερίου.
Στην πρωτεύουσα, Βερολίνο, οι αρχές κατέγραψαν πτώση της στάθμης του νερού στις πολλές λίμνες που τροφοδοτούνται από τον ποταμό Σπρέε. Στη νότια πόλη της Νυρεμβέργης, τα ξεραμένα αστικά δέντρα ποτίζονται από τις δημοτικές εσωτερικές πισίνες που είναι κλειστές για εξοικονόμηση αερίου.
Η κρίση δεν περιορίζεται στη νότια Ευρώπη. Η στάθμη του νερού έχει επίσης πέσει σε επικίνδυνα χαμηλά στο Ρήνο, μια ζωτικής σημασίας βορειοδυτική ευρωπαϊκή πλωτή οδό που χρησιμοποιείται για τη μεταφορά πετρελαίου, βενζίνης, άνθρακα και άλλων πρώτων υλών που συνδέει τη βιομηχανική καρδιά της Γερμανίας με τα μεγάλα λιμάνια του Ρότερνταμ και της Αμβέρσας.
Η στάθμη του ποταμού την Παρασκευή ήταν ήδη χαμηλότερη από ό,τι στο ίδιο σημείο του 2018, όταν μια σοβαρή ξηρασία σταμάτησε τελικά τη μεταφορά εμπορευμάτων για 132 ημέρες. Ορισμένα πλοία λειτουργούν με χωρητικότητα 25% για να αποφευχθεί η προσάραξη, αυξάνοντας το κόστος μεταφοράς.
Η ξηρασία έπληξε τις γερμανικές πλωτές οδούς, καθώς τα εμπορευματικά πλοία υποτίθεται ότι μεταφέρουν αυξημένες ποσότητες άνθρακα για να εξυπηρετήσουν τους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής που ο καγκελάριος, Όλαφ Σολτς, επανενεργοποίησε ενόψει της Ρωσίας που περιορίζει τις παραδόσεις φυσικού αερίου.
Στην πρωτεύουσα, Βερολίνο, οι αρχές κατέγραψαν πτώση της στάθμης του νερού στις πολλές λίμνες που τροφοδοτούνται από τον ποταμό Σπρέε. Στη νότια πόλη της Νυρεμβέργης, τα ξεραμένα αστικά δέντρα ποτίζονται από τις δημοτικές εσωτερικές πισίνες που είναι κλειστές για εξοικονόμηση αερίου.
Τα κανάλια και τα ποτάμια είναι επίσης σε κακή κατάσταση: οι τοπικές αρχές αναφέρουν ότι πολλά ψάρια έχουν πεθάνει καθώς το μόνο νερό που έχει απομείνει σε ορισμένες πλωτές οδούς είναι βιομηχανικά λύματα ή λύματα. Δεκατρείς κοινότητες στις Αρδέννες έχουν απαγορεύσει στους ανθρώπους να γεμίζουν τις πισίνες.
