Νέους κανόνες για τη διασφάλιση ενός ελάχιστου πραγματικού φορολογικού συντελεστή 15% για τις παγκόσμιες δραστηριότητες των μεγάλων πολυεθνικών, πρότεινε η ΕΕ.
Οι νέοι κανόνες ανταποκρίνονται στη δέσμευση της ΕΕ να προχωρήσει ταχύτατα και να είναι ανάμεσα στους πρώτους που θα εφαρμόσουν την πρόσφατη ιστορική παγκόσμια συμφωνία (από 137 χώρες) φορολογικής μεταρρύθμισης. Η νέα οδηγία που προτείνει η Επιτροπή περιλαμβάνει ένα κοινό σύνολο κανόνων για τον υπολογισμό αυτού του πραγματικού φορολογικού συντελεστή, ώστε να εφαρμόζεται σωστά και με συνέπεια σε ολόκληρη την ΕΕ.
Ειδικότερα, οι προτεινόμενοι κανόνες θα ισχύουν για κάθε μεγάλο όμιλο, εγχώριο και διεθνή, με μητρική ή θυγατρική εταιρεία εγκατεστημένη σε κράτος μέλος της ΕΕ. Εάν ο ελάχιστος πραγματικός συντελεστής δεν επιβάλλεται από τη χώρα στην οποία εδρεύει μια εταιρεία με χαμηλή φορολογία, υπάρχουν διατάξεις σύμφωνα με τις οποίες το κράτος μέλος της μητρικής εταιρείας εφαρμόζει συμπληρωματικό φόρο. Επιπλέον, διασφαλίζεται η αποτελεσματική φορολόγηση σε περιπτώσεις που η μητρική εταιρεία βρίσκεται εκτός της ΕΕ, σε χώρα με χαμηλή φορολογία η οποία δεν εφαρμόζει ισοδύναμους κανόνες.
Σύμφωνα με την παγκόσμια συμφωνία, η πρόταση προβλέπει επίσης ορισμένες εξαιρέσεις. Για να μειωθεί ο αντίκτυπος σε ομίλους που ασκούν πραγματική οικονομική δραστηριότητα, οι εταιρείες θα μπορούν να εξαιρούν ποσό εισοδήματος ίσο με το 5% της αξίας των ενσώματων περιουσιακών στοιχείων και με το 5% της μισθοδοσίας. Οι κανόνες παρέχουν επίσης τη δυνατότητα εξαίρεσης ελάχιστων ποσών κέρδους, ώστε να μειωθεί ο φόρτος συμμόρφωσης σε καταστάσεις χαμηλού κινδύνου. Αυτό σημαίνει ότι, όταν τα μέσα κέρδη και έσοδα ενός πολυεθνικού ομίλου σε μια περιοχή δικαιοδοσίας είναι χαμηλότερα από ορισμένα ελάχιστα όρια, τότε το εισόδημα αυτό δεν λαμβάνεται υπόψη στον υπολογισμό του συντελεστή.
Ο επίτροπος Οικονομίας Πάολο Τζεντιλόνι δήλωσε: «Φέτος τον Οκτώβριο, 137 χώρες υποστήριξαν μια ιστορική πολυμερή συμφωνία για τον μετασχηματισμό της παγκόσμιας φορολογίας των εταιρειών, αντιμετωπίζοντας μακροχρόνιες αδικίες και, παράλληλα, διατηρώντας την ανταγωνιστικότητα. Μόλις δύο μήνες αργότερα, κάνουμε το πρώτο βήμα για να τερματίσουμε τον φορολογικό ανταγωνισμό προς τα κάτω, που ζημιώνει την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις οικονομίες της. Η οδηγία που προτείνουμε θα διασφαλίσει ότι ο νέος ελάχιστος πραγματικός φορολογικός συντελεστής 15 % για τις μεγάλες εταιρείες θα εφαρμοστεί κατά τρόπο πλήρως συμβατό με το δίκαιο της ΕΕ. Θα ακολουθήσει μια δεύτερη οδηγία το επόμενο καλοκαίρι για την εφαρμογή του άλλου πυλώνα της συμφωνίας, σχετικά με την ανακατανομή των φορολογικών δικαιωμάτων, μόλις υπογραφεί η σχετική πολυμερής σύμβαση.»
Η ελάχιστη φορολόγηση των εταιρειών είναι ένας από τους δύο άξονες εργασίας της παγκόσμιας συμφωνίας – ο άλλος είναι η μερική ανακατανομή των φορολογικών δικαιωμάτων (πυλώνας 1). Βάσει αυτού, θα προσαρμοστούν οι διεθνείς κανόνες σχετικά με τον τρόπο επιμερισμού της φορολογίας των εταιρικών κερδών των μεγαλύτερων και πλέον κερδοφόρων πολυεθνικών εταιρειών μεταξύ των χωρών, ώστε να αντικατοπτρίζεται η μεταβαλλόμενη φύση των επιχειρηματικών μοντέλων και η ικανότητα των εταιρειών να δραστηριοποιούνται χωρίς φυσική παρουσία.
Το 2022 η Επιτροπή θα υποβάλει πρόταση για την ανακατανομή των φορολογικών δικαιωμάτων, μόλις συμφωνηθούν οι τεχνικές πτυχές της πολυμερούς σύμβασης.
Έως το τέλος του 2023, η Επιτροπή θα δημοσιεύσει ένα νέο πλαίσιο για τη φορολογία των επιχειρήσεων στην ΕΕ, το οποίο θα μειώνει τον διοικητικό φόρτο για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε όλα τα κράτη μέλη, θα άρει τα φορολογικά εμπόδια και θα δημιουργεί ένα περιβάλλον πιο φιλικό προς τις επιχειρήσεις στην ενιαία αγορά.