ΗΛΕΚΤΡΑ Ραδιοτηλεοπτικός Σταθμός

Η απροσδόκητη και δολοφονική επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου στο Νότιο Ισραήλ και η δυσανάλογη, ως και ιδιαίτερα δύσκολη προσπάθεια του Ισραήλ να εξοντώσει ή να απομακρύνει (πράγμα απίθανο) την εξτρεμιστική οργάνωση από την εξουσία στη Γάζα συνιστούν μια κρίσιμη στιγμή για την περιφερειακή και όχι μόνο ασφάλεια.

Η τουρκική κυβέρνηση βλέπει επίσης την τρομοκρατική ενέργεια της 7ης Οκτωβρίου και τα επακόλουθά της ως μια κρίσιμη συγκυρία για τη Μέση Ανατολή. Τις ώρες μετά την επίθεση, η Αγκυρα ήταν επιφυλακτική με την κυβέρνηση να καταδικάζει την απώλεια ζωών (αμάχων), αν και χωρίς να κατονομάσει ρητά τη Χαμάς, ενώ κάλεσε και τις δύο πλευρές σε αυτοσυγκράτηση. Εκτοτε, λαμβάνει ολοένα και περισσότερο κριτική στάση απέναντι στην πολιτική του Ισραήλ για τη Γάζα. Σε αντίθεση με τους δυτικούς συμμάχους της, η Αγκυρα δεν θεωρεί τη Χαμάς τρομοκρατική οργάνωση. Το 2018, ο Ερντογάν την περιέγραψε ως μέρος της παλαιστινιακής αντίστασης που υπερασπίζεται «την παλαιστινιακή πατρίδα ενάντια σε μια δύναμη κατοχής». Η αλλαγή στη ρητορική της Αγκυρας καθοδηγείται από τη λογική της υποστήριξης της ηγεσίας του κυβερνώντος κόμματος (AKP) για την παλαιστινιακή υπόθεση, την αντίθεσή της σε μια παγκόσμια τάξη πραγμάτων υπό την ηγεσία των ΗΠΑ και την πεποίθησή της ότι η σύγκρουση θα επαναφέρει τις Ηνωμένες Πολιτείες στην περιοχή.

Ταυτόχρονα, η θέση της Αγκυρας είναι επίσης απόδειξη για τα τρωτά σημεία της τουρκικής πολιτικής στη Μέση Ανατολή. Καθηλωμένη ανάμεσα στις ηγεμονικές φιλοδοξίες και τις προσπάθειες προσέγγισης για να σπάσει την απομόνωση και να επιδιορθώσει την οικονομία της, η Αγκυρα δεν έχει επιρροή ούτε στο Ισραήλ ούτε και στη Χαμάς, αν και ήταν η πρώτη πλειοψηφούσα μουσουλμανική χώρα που αναγνώρισε το Ισραήλ το 1949 και από τις πρώτες που αναγνώρισε τη διακήρυξη του κράτους της Παλαιστίνης. Παρά τις στενές οικονομικές, διπλωματικές και αμυντικές σχέσεις της με το Ισραήλ, οι στιγμές σύγκρουσης δεν έλειψαν, ακόμη και πριν από την άνοδο του AKP στην εξουσία. Το AKP είναι προϊόν του Κινήματος Ισλαμιστικών Εθνικιστικών Προοπτικών της Τουρκίας, το οποίο βλέπει με πάθος την Παλαιστίνη ως ένα κρίσιμο κεφάλαιο στην τουρκική εξωτερική πολιτική. Η διασφάλιση των δικαιωμάτων της Παλαιστίνης και των Παλαιστινίων αποτελεί για το AKP μέρος της προσπάθειάς του να υπερασπιστεί τα συμφέροντα των μουσουλμάνων παγκοσμίως.

Η Τουρκία έχει παραχωρήσει ασφαλές καταφύγιο σε πολλούς ισλαμιστές εξόριστους και έχει υποστηρίξει γενναιόδωρα τις οργανώσεις τους που δραστηριοποιούνται στη χώρα. Σε περιόδους εσωτερικής διαμάχης, όπως η αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος το 2016 ή το αμφιλεγόμενο συνταγματικό δημοψήφισμα το 2017, το AKP με τη σειρά του καλωσόρισε την υποστήριξη των σουνιτών ισλαμιστών στον Ερντογάν. Ωστόσο, η ιδεολογία δεν είναι ο μόνος λόγος για τη συμπάθεια των σουνιτών ισλαμιστών προς τον Ερντογάν (και την Τουρκία). Τα συμφέροντα έχουν επίσης σημασία. Η Τουρκία θεωρούνταν συχνά ως εξισωτική δύναμη με τους Αραβες απολυταρχικούς της Αιγύπτου, της Σαουδικής Αραβίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, που βλέπουν το πολιτικό Ισλάμ ως απειλή για την επιβίωσή τους.