Η παράξενη ιστορία ενός Κούρου

Ενα σπάνιας ομορφιάς χάλκινο αγαλματίδιο που αποδίδει την πιο σημαντική στιγμή του μινωικού λατρευτή αφηγείται μια «παράξενη ιστορία ενός Κούρου από την Κρήτη»…
Το καλοκαίρι του 1923 το ειδώλιο περιήλθε στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο ύστερα από απόφαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου της εποχής. Ο τελευταίος του κάτοχος ήταν ένας τελωνειακός υπάλληλος στο λιμάνι του Πειραιά. Το ειδώλιο αποδίδει τον γνωστό νεοανακτορικό τύπο του «λατρευτή», που στέκεται όρθιος και προστατεύει με το δεξί χέρι τα μάτια του από το ασύμμετρο φως της θεότητας που εμφανίζεται εμπρός του.
Ερευνες
«Η ιστορία του Κούρου από την Κρήτη παράξενη σαν γρίφος», σχολιάζει στον «Ε.Τ.» ο επιμελητής αρχαιοτήτων προϊστορικών συλλογών του ΕΑΜ και υπεύθυνος της δράσης «Αθέατο Μουσείο», δρ Κώστας Πασχαλίδης, εξηγώντας μας πως το αγαλματίδιο δεν βρέθηκε σε ανασκαφή, αλλά αποκτήθηκε από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο το 1923 και εκτέθηκε για μικρό χρονικό διάστημα στον Μεσοπόλεμο. Η άδηλη προέλευσή του, η ασυνήθιστη φυσιοκρατική απόδοση ποικίλων λεπτομερειών σε συνδυασμό με το μεγάλο του μέγεθος το καθιστούν μοναδικό, ενώ εγείρουν αμφιβολίες για τη γνησιότητά του. Η επίλυση αυτού του γρίφου, της ταυτότητας δηλαδή αυτού του αριστουργήματος μινωικής τέχνης, θα ρίξει φως αν πρόκειται για μοναδικό εύρημα της Μινωικής Αναγέννησης ή αν είναι ένα κίβδηλο έργο του 20ού αιώνα… Η έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη και θα ολοκληρωθεί τους επόμενους μήνες.
Τα πρώτα στοιχεία της έρευνας του ΕΑΜ δείχνουν πως η σύνθεση του μετάλλου, του κράματος, έχουν αποδώσει συμβατό κράμα με τη μεταλλοτεχνία της μινωικής εποχής, αλλά τα ακριβή στοιχεία θα αποδοθούν με τα επόμενα στάδια της μελέτης της πατίνας με σύγχρονα μέσα. Επίσης, όπως εξηγεί ο κ. Πασχαλίδης, τα πρόσφατα ευρήματα που ήρθαν στο φως στο Παλαίκαστρο, στη Σητεία και στην Πύλο επιβεβαιώνουν την ορθότητα της μορφής του ειδωλίου.
Αναψηλάφηση
Αν πάντως η αναψηλάφηση της υπόθεσης στο Εργαστήριο Αρχαιομετρίας του ΕΑΜ δείξει πως ο Κούρος είναι αυθεντικός, η σύσταση του μετάλλου -όπως σημειώνει ο κ. Πασχαλίδης- είναι ίδια με εκείνη που έχουν τα χάλκινα έργα της Νεοανακτορικής περιόδου στην Κρήτη (1700-1450 π.Χ.), τότε αξίζει να πάρει καίρια θέση στους εκθεσιακούς χώρους του πρώτου μουσείου της χώρας ως αριστούργημα της περιόδου που έχει χαρακτηριστεί ως Μινωική Αναγέννηση .