ΗΛΕΚΤΡΑ Ραδιοτηλεοπτικός Σταθμός

Κερδοσκοπικά παιχνίδια σε βάρος των καταναλωτών «παίζονται» στις λαϊκές αγορές, καθώς τα ίδια προϊόντα πωλούνται από νομό σε νομό ή ακόμα και από περιοχή σε περιοχή της ίδιας περιφερειακής ενότητας σε διαφορετικές τιμές.

 

 

Ενδεικτικά, ένα τεμάχιο μαρούλι κόστιζε την 31η Ιανουαρίου στους «πάγκους» της Αθήνας 0,35 ευρώ και στη Θεσσαλονίκη την ίδια μέρα 0,80 ευρώ, διαφορά που αγγίζει το 128,5%! Εκπρόσωποι του πρωτογενούς τομέα, επιχειρώντας να εξηγήσουν τις διαφορές των τιμών, σημειώνουν στον «Ε.Τ.» ότι άδειες λαϊκών αγορών έχουν ως επί το πλείστον οι έμποροι και όχι παραγωγοί και καταγγέλλουν ότι οι μεσάζοντες πουλάνε συχνά τα αγροτικά προϊόντα σε διπλάσια ή και τριπλάσια τιμή από αυτή που τα αγοράζουν.

 

«Οι μεσάζοντες είναι μεγάλη μάστιγα. Μπορεί ο αγρότης να πουλήσει τις πατάτες στα 0,30 ευρώ το κιλό και στη λαϊκή να διατίθεται στο 1 ευρώ», αναφέρει στον «Ε.Τ.» ο πρόεδρος της Οργάνωσης Αμπελουργών και Ελαιοκαλλιεργητών Κρήτης, Πρίαμος Ιερωνυμάκης. Ο ίδιος επισημαίνει ότι οι παραγωγοί που έχουν άδεια για λαϊκή αγορά είναι λίγοι, καθώς είναι δύσκολο και κοστοβόρο να φορτώνει καθημερινά το αμάξι του και να πηγαίνει από μέρος σε μέρος να πουλάει τα προϊόντα του, ειδικά δε με την έλλειψη των κατάλληλων δομών. «Το μεγάλο πρόβλημα των λαϊκών αγορών είναι ότι δεν υπάρχουν δομές. Πρέπει να δημιουργηθούν κατάλληλοι χώροι σε κάθε περιοχή και πόλη για να μπορούν να προσεγγίσουν τόσο οι καταναλωτές όσο και οι παραγωγοί. Αν υπήρχαν τέτοιοι χώροι, οι παραγωγοί θα πήγαιναν στις λαϊκές», τονίζει ο κ. Ιερωνυμάκης.

Ετσι, οι έμποροι που διαθέτουν τόσο τα μέσα όσο και το προσωπικό για να υποστηρίξουν μια τέτοια διαδικασία «κυριαρχούν» στις λαϊκές αγορές και πουλάνε τα προϊόντα τους σε ό,τι τιμή θέλουν και το κέρδος είναι ακόμα μεγαλύτερο.

«Αν οι παραγωγοί δεν είναι συνεταιρισμένοι, γίνονται βορά στους μεσάζοντες. Εχουν ανάγκη από ρευστό, φοβούνται μήπως τους χαλάσουν τα προϊόντα και τα πουλάνε όσο όσο. Αν όμως ήταν μέλη ενός συνεταιρισμού, θα μπορούσαν να τα βάλουν στα ψυγεία για να διατηρηθούν σε καλή κατάσταση τα προϊόντα και να τα πουλούσαν όποτε εξασφάλιζαν μια καλή τιμή. Ετσι θα είχαν καλύτερη διαχείριση», δηλώνει από την πλευρά του ο αντιπρόεδρος της Εθνικής Ενωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών, Χρήστος Γιαννακάκης.

Σε ό,τι αφορά στις αποκλίσεις τιμών που παρατηρούνται από περιοχή σε περιοχή, πωλητής αγροτικών προϊόντων σε λαϊκή αγορά εξηγεί στον «Ε.Τ.» ότι η τιμή εξαρτάται από την ποιότητα, αλλά και τη ζήτηση. Αν για παράδειγμα, μια λαϊκή την επισκέπτεται πολύς κόσμος, υπάρχει η δυνατότητα για χαμηλότερες τιμές, καθώς «πέφτουν» μεγάλες ποσότητες. Αντίθετα, αν η «κίνηση» είναι υποτονική, οι πωλητές θα κρατήσουν σε σχετικά υψηλά επίπεδα τις τιμές, ώστε να έχει κάποιο κέρδος.

Η ίδια πηγή επισημαίνει ότι πλέον δεν υπάρχουν περιθώρια για «εκπτώσεις», καθώς το κόστος παραγωγής έχει αυξηθεί σημαντικά λόγω της εκτόξευσης των τιμών της ενέργειας, των λιπασμάτων και των καυσίμων. «Οταν δίνω τα διπλάσια χρήματα για να βγάλω τα έξοδά μου, δεν μπορώ να πουλήσω φθηνότερα. Προσπαθώ να κρατώ όσο το δυνατόν χαμηλότερα τις τιμές γιατί και οι καταναλωτές δεν έχουν χρήματα και αναγκαστικά αγοράζουν λιγότερα πράγματα», εξηγεί.

Πάντως, σύμφωνα με έρευνα αγοράς που πραγματοποίησε ο «Ε.Τ.» σε λαϊκές αγορές, οι τιμές σε πολλά προϊόντα εμφανίζουν μεγάλη ψαλίδα τόσο από νομό σε νομό όσο και από περιοχή σε περιοχή της ίδιας περιφέρειας. Ενδεικτικά, τα αγγούρια (2 τεμάχια) πωλούνται στους πάγκους της Αθήνας από 0,60 έως 1,10 ευρώ, ενώ στη Θεσσαλονίκη από 0,90 έως 1,20 ευρώ. Μεγάλη απόκλιση κυρίως ως προς την κατώτατη σε εύρος τιμή εμφανίζουν και τα κολοκυθάκια (1 κιλό) που διατίθενται στην πρωτεύουσα από 0,70 ευρώ, όταν στη συμπρωτεύουσα ξεκινούν από τα 1,10 ευρώ, δηλαδή 57% ακριβότερα. Αντίστοιχη εικόνα παρατηρείται και στα λεμόνια, καθώς στην Αθήνα οι καταναλωτές μπορούν να τα βρουν από 0,55 έως 0,75 ευρώ το κιλό και στη Θεσσαλονίκη από 0,70 έως 1 ευρώ. Αντίθετα, ακριβότερες είναι οι πατάτες στην πρωτεύουσα, με τις τιμές τους να κυμαίνονται από 0,65-0,90 ευρώ το κιλό, όταν στη Θεσσαλονίκη το ίδιο προϊόν πωλείται από 0,59 έως 0,68 ευρώ.

Μεγαλύτερη είναι η «ψαλίδα» στα φρούτα και ειδικά στα πορτοκάλια, όπου στη συμπρωτεύουσα διατίθενται ακόμα και στη διπλάσια τιμή (0,80-1,20 ευρώ το κιλό) συγκριτικά με την Αθήνα (0,40-0,60 ευρώ). Αντίστοιχα, τα αχλάδια πωλούνται στις λαϊκές αγορές της Θεσσαλονίκης από 1,40 έως 1,80 ευρώ, ενώ στης Αθήνας κινούνται από 0,80 έως 1,30 ευρώ το κιλό.

Ακριβότερα είναι στα προάστια

Ενας άλλος παράγοντας που καθορίζει τις τιμές των προϊόντων, όπως παραδέχονται οι πωλητές των λαϊκών αγορών, είναι και η… περιοχή όπου ζουν οι καταναλωτές. Για παράδειγμα, ένα κιλό πατάτες πωλούνται σε λαϊκή αγορά του Αιγάλεω στα 0,65 ευρώ το κιλό και στα Μελίσσια στα 0,90 ευρώ το κιλό. «Στις πιο λαϊκές συνοικίες που ζουν άνθρωποι με χαμηλότερα εισοδήματα δεν μπορούμε να πουλήσουμε στην ίδια τιμή με τα βόρεια προάστια. Πρέπει να προσαρμόζουμε τις τιμές λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική δυνατότητα των καταναλωτών που απευθυνόμαστε», αναφέρει στον «Ε.Τ.» παραγωγός σε λαϊκή αγορά.

Τα μυστικά για φθηνές αγορές

Παρά την ακρίβεια, οι λαϊκές αγορές παραμένουν η πιο οικονομική λύση για να προμηθευτούν οι καταναλωτές τα προϊόντα που θέλουν. Για να ψωνίσει δε κανείς σε ακόμα καλύτερες τιμές φρούτα και λαχανικά, θα πρέπει να επισκεφθεί τη λαϊκή αγορά τις μεσημεριανές ώρες, μετά τις 12, καθώς οι πωλητές ρίχνουν τις τιμές σε ποσοστό έως και 20%, για να ξεπουλήσουν. «Η κατανάλωση έχει μειωθεί σημαντικά λόγω της οικονομικής κρίσης. Πολλοί πλέον, κυρίως συνταξιούχοι, έρχονται και αγοράζουν 3 ντομάτες και 5 πατάτες. Εμείς δεν θέλουμε να γυρίσουμε πίσω με τα φορτηγά γεμάτα με εμπόρευμα. Ετσι, από τις 12 και μετά πουλάμε φθηνότερα τα προϊόντα μας για να μη μας μείνουν», αναφέρει πωλητής λαϊκής αγοράς της Αθήνας στον «Ε.Τ.» και προσθέτει ότι ενώ στο παρελθόν ο κόσμος πήγαινε στις λαϊκές το πρωί, τώρα οι καταναλωτικές συνήθειες έχουν αλλάξει και το μεσημέρι υπάρχει αρκετή κίνηση.

Μάλιστα, στην επαρχία, στις αγροτικές περιοχές δεν είναι λίγοι εκείνοι που απευθύνονται απευθείας στους παραγωγούς για να αγοράσουν τα προϊόντα φθηνότερα.

ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΙΜΩΝ ΣΕ ΛΑΪΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ ΑΘΗΝΑΣ ΚΑΙ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΠΡΟΪΟΝΤΑ	ΤΙΜΕΣ ΣΕ ΛΑΪΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ ΑΘΗΝΑΣ ΣΕ €	ΕΠΙΚΡΑΤΟΥΣΑ ΤΙΜΗ ΑΘΗΝΑΣ ΣΕ €	ΤΙΜΕΣ ΣΕ ΛΑΪΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΕ €	ΕΠΙΚΡΑΤΟΥΣΑ ΤΙΜΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΕ €
ΛΑΧΑΝΙΚΑ
Αγγούρια (ζευγάρι)	0,60-1,10	0,80	0,90-1,20	0,95
Ανηθος (τεμάχιο)	0,30-0,70	0,45	0,35-0,50	0,40
Καρότα (κιλό)	0,45-0,60	0,55	0,60-0,80	0,60
Κολοκυθάκια (κιλό)	0,70-1,40	1	1,10-1,50	1,30
Κρεμμύδια (κιλό)	0,60-0,75	0,65	0,65-0,75	0,68
Μαρούλια (τεμάχιο)	0,30- 0,40	0,35	0,70-1	0,80
Πατάτες (κιλό)	0,65-0,90	0,70	0,59-0,68	0,61
Τομάτες (κιλό)	0,70-1,20	1	0,90-1,40	1,10
Λεμόνια (κιλό)	0,55-0,75	0,65	0,70-1	0,80
ΦΡΟΥΤΑ
Αχλάδια (κιλό)	0,80-1,30	1,10	1,40-1,80	1,60
Μανταρίνια κλημεντίνες (κιλό)	0,50-0,90	0,70	0,80-1,20	0,90
Μήλα στάρκιν (κιλό)	0,70-1,20	0,90	1-1,30	1,10
Μπανάνες (κιλό)	1,05-1,25	1,12	1,30-1,45	1,35
Πορτοκάλια (κιλό)	0,40-0,60	0,50	0,80-1,20	0,90