Η ταινία της Barbie θα κάνει πρεμιέρα στις ελληνικές αίθουσες στις 20 Ιουλίου. Εδώ και περίπου ένα χρόνο, το κοινό αδημονεί για την έλευση της ταινίας με πρωταγωνίστρια μία «ηρωίδα» της παιδικής ηλικίας εκατομμυρίων ανθρώπων ανά τον κόσμο, ενώ και η διαφημιστική καμπάνια του έργου είναι πάρα πολύ εκτεταμένη και, ομολογουμένως, αρκετά ευρηματική.
Οι κριτικοί ανά τον κόσμο, πάντως, έχουν ήδη δει την ταινία και ορισμένοι από αυτούς δεν είχαν να πουν και τα καλύτερα. Στις πλέον αρνητικές κριτικές συγκαταλέγεται και εκείνη που δημοσιεύθηκε στη γαλλική εφημερίδα Le Monde.
Σύμφωνα με την κριτικό, Murielle Joudet, η διαφημιστική καμπάνια της Barbie που έχει ως αποτέλεσμα να «πετάγονται» εικόνες από την ταινία συνέχεια μπροστά μας έχει αγγίξει τα όρια της…παρενόχλησης. Όσο για την σκηνοθέτιδα, Γκρέτα Γκέργουικ, η αρθρογράφος αναδεικνύει με αρνητικό τρόπο μία δήλωση του μάνατζέρ της, σύμφωνα με την οποία η Γκέργουικ φιλοδοξεί «όχι να γίνει η μεγαλύτερη γυναίκα σκηνοθέτης, αλλά μια σπουδαία σκηνοθέτις του στούντιο».
Το γεγονός αυτό δείχνει, σύμφωνα με την Joudet, ότι από οραματίστρια σκηνοθέτις η Γκέργουικ μετατράπηκε – αναπόφευκτα- σε «υπάλληλος των στούντιο». Η συντάκτρια επισημαίνει πάντως ότι χρειάστηκε ένα χρόνο για να αποδεχτεί την πρόταση, μια «φαουστική συμφωνία»- με τον διάβολο- όπως χαρακτηρίζεται.
Barbie: Μία «κοριτσίστικη» εκδοχή του Truman Show
Περιγράφοντας την πλοκή της ταινίας, η «Βarbie» ξεκινά, δανειζόμενη την εμβληματική εισαγωγή από την ταινία του Κιούμπρικ: «Οδύσσεια του διαστήματος». Η πρωταγωνίστρια, που την υποδύεται η Μάργκοτ Ρόμπι, ζει σε μια μικρή φούσκα καραμελόχρωμης ροζ τελειότητας, περνώντας κάθε μέρα την ίδια ηλιόλουστη εκδοχή, σε ένα σκηνικό ζωγραφισμένου καμβά όπου τα μόνα πράγματα που γίνονται ανεκτά είναι η καλή διάθεση και η συνεχής διασκέδαση, σαν μια κοριτσίστικη εκδοχή του Truman Show.
Η Barbie απολαμβάνει ένα άδειο φλιτζάνι καφέ, κάνει ντους χωρίς νερό, τα πόδια της είναι φυσικά κυρτά καθώς φοράει μονίμως τακούνια, κάθε μέρα συναντά τους φίλους της στην παραλία και κάθε βράδυ γίνεται πάρτι. Η εικόνα είναι πολύ οικεία για όλους όσοι έχουν βρεθεί στον κόσμο της διάσημης κούκλας.
Αλλά ένα βράδυ, στην πίστα του χορού, η Μπάρμπι σκέφτεται το θάνατο. Την επόμενη μέρα, μια σειρά από ατυχίες αμαυρώνουν την κανονικότητα της καθημερινότητας και αρχίζουν να φαίνονται οι απαρχές μιας υπαρξιακής κρίσης – και η κυτταρίτιδα, σχολιάζει η Le Monde.
Tότε, η Barbie αποφασίζει να ταξιδέψει στον πραγματικό κόσμο για να βρει τον ιδιοκτήτη της. Στην Καλιφόρνια λοιπόν ανακαλύπτει για πρώτη φορά τον εκτεταμένο σεξισμό σε όλα τα κοινωνικά στρώματα, την αποδοκιμαστική γνώμη της νέας γενιάς που την κατηγορεί ότι είναι το πρόσωπο του «σεξουαλικοποιημένου καπιταλισμού» και την υποκρισία του διευθύνοντος συμβούλου της εταιρείας παιχνιδιών, Mattel.
«Οι Πανθέοι»: Όλες οι λεπτομέρειες για την επιστροφή της θρυλικής σειράς στον ΣΚΑΪ
Σύμφωνα, ωστόσο, με την κριτικό, το δημιούργημα της Γκρέτα Γκέργουικ και του συνεργάτη και συν-σεναριογράφου, Νόα Μπάουμπακ αποτελεί μια άκομψη προσπάθεια αυτοσαρκασμού, ένας τεράστιος όγκος πληροφοριών-μηνυμάτων που κλείνουν το μάτι στον θεατή και νομίζει ότι βλέπει κάτι «ψαγμένο» και ελεύθερο από κατευθύνσεις και επιταγές των εργοδοτών του, αλλά στην πραγματικότητα, απλώς υπηρετούνται με άλλο τρόπο το όραμά τους και τα οικονομικά τους σχέδια.
Εξάλλου, όπως αναφέρει η Le Monde, αυτή η φιλοδοξία του διευθύνοντα συμβούλου της Mattel: «Να μεταβούμε από μια εταιρεία κατασκευής παιχνιδιών, η οποία κατασκευάζει αντικείμενα, σε μια εταιρεία πνευματικής ιδιοκτησίας, η οποία διαχειρίζεται franchises».
«Κεν, ένα απύθμενο πηγάδι βλακείας»
Μπορεί οι λεπτομέρειες λοιπόν να είναι της Γκέργουικ, αλλά η συνολική εικόνα ανήκει στο στούντιο της Warner και της Mattel, που καταφέρνουν να «σώσουν τα σκουπίδια τους από την επίθεση της υπερβολικά καυστικής κριτικής», όπως αναφέρει σε δριμύ ύφος η κριτικός.
Επιστρέφοντας από το ταξίδι τους στον Πραγματικό Κόσμο, ο Κεν (Ράιαν Γκόσλινγκ) φέρνει μαζί του όλα τα όργανα της πατριαρχίας, τα οποία σκοπεύει να επιβάλει στη χώρα της Barbie και αυτό που επιχειρείται να προωθηθεί στην ταινία είναι ότι ο πραγματικός κόσμος είναι αυτός που έχει μολύνει την Barbie, καθώς η ταινία μεταβαίνει στο «πιο καιροσκοπικό “girl power” πνεύμα», σχολιάζει η αρθρογράφος.
Το αποτέλεσμα όμως είναι διαφορετικό. Η ομαδοποίηση όλων των ηρωίδων κάτω από την ίδια σημαία της «ισχύος των κοριτσιών», ένα σλόγκαν που έγινε τάση στα τέλη του 20ου αιώνα, οδηγεί στην απογύμνωση από την ελάχιστη μοναδικότητα που τους είχε απομείνει, προς όφελος του Κεν, ενός «απύθμενου βαρελιού κρετινισμού που ενισχύει την ιδεολογική αηδία του συμπεράσματος».
Barbie: Τι κρύβεται πίσω από την «κιτς παρωδία»
Κάτω από την κιτς παρωδία της ταινίας αναδύεται το Χόλιγουντ μετά τον Covid, που συνοψίζει διάφορες διάσπαρτες μέχρι τώρα τάσεις: H καινοτομία που καταβροχθίζεται οριστικά από την ηγεμονία των franchise, η μόνιμη ειρωνεία και ο μεταμοντερνισμός που ξεχωρίζουν ως αδιέξοδα της αφήγησης, μια «καθησυχαστική οικειότητα» ως το ασφαλές καταφύγιο μιας βιομηχανίας που βρίσκεται στη δίνη μιας «ηθικής κρίσης», υπογραμμίζει η αρθρογράφος, αναφερόμενη στον κινηματογράφο και δη τον αμερικανικό.
Καταλήγει λοιπόν, στο συμπέρασμα ότι αυτό είναι το πιο οδυνηρό σημείο, το οποίο επιβεβαιώνεται μέσα από αυτήν την ταινία: «Η υπεράσπιση ενός νεοφιλελεύθερου και παιδαριώδους φεμινισμού (εκείνης της περίφημης ενδυνάμωσης που μαγειρεύεται με κάθε είδους σάλτσες) που έχει γίνει η αξιοσέβαστη βιτρίνα ενός καπιταλισμού που δεν έχει κόμπλεξ. Με δώδεκα άλλα σχέδια στα σκαριά, η επίθεση της Mattel Films έχει ξεκινήσει: η Barbie είναι απλώς άλλη μια περίπτωση φετιχισμού του εμπορεύματος που μεγεθύνεται σε διαστάσεις καλοκαιρινού μπλοκμπάστερ».