Γιώργος Ξένος στον «Ε.Τ.»: Το μυαλό, η σκέψη δεν φυλακίζονται

Μια επίσκεψη στην Αίγινα για τις δύο εξαιρετικά σημαντικές εκθέσεις που φέρουν την υπογραφή του σπουδαίου εικαστικού Γιώργου Ξένου, ενός καλλιτέχνη άχωρου, άχρονου και ανικανοποίητου, με τον ίδιο σε ρόλο ξεναγού, είναι συναρπαστική εμπειρία.

Με αυτές τις δύο εκθέσεις ο Γιώργος Ξένος ζει μια συγκινητική νοητή επιστροφή στα παιδικά και νεανικά του χρόνια, όταν περνούσε τα καλοκαίρια του στην πολυαγαπημένη του Αίγινα, τον τόπο καταγωγής της μητέρας του και μάλιστα με δύο θέματα που τον απασχολούσαν πάντα και είχε δώσει λύσεις πριν καν μπει στην εφηβεία.

Τα θέματα αυτά εκφράζονται μέσα από τις δύο μεγάλες θεματικές εκθέσεις του, που εγκαινίασε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, που φιλοξενούνται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Κολώνας, με τίτλο «Πορευόμενοι στην Ιερότητα» και στο ιστορικό Καποδιστριακό Ορφανοτροφείο – πρώην Φυλακές Αίγινας, με τίτλο «Η Ελευθερία του Εγκλεισμού». Με την έκθεση ανοίγει και πάλι αυτός ο πολυσήμαντος χώρος, που ίδρυσε ο Καποδίστριας το 1828 και μετά το κλείσιμο των φυλακών το 1985 παρέμενε βουβός.

Ο ίδιος είναι καθημερινά παρών και στις δύο εκθέσεις του, από τότε που εγκαινιάσθηκαν: «Κάθε βράδυ στις 9:00 παίρνω διανυκτέρευση από τον διευθυντή των φυλακών, εικονικής πραγματικότητας και επιστρέφω και πάλι στις 11:00 το πρωί», μας λέει χαριτολογώντας. Περπατάει ανάμεσα στα έργα του και ανασαίνει. Είναι τα παιδιά του, δεν τα αφήνει στη μοίρα τους. Οι εμβληματικές ανθρώπινες μορφές του, από σίδηρο, διάσπαρτες στο προαύλιο των φυλακών είναι οι σύγχρονοι έγκλειστοι. Ανάμεσα σε κάποιους τοποθετεί ένα κιγκλίδωμα φυλακών, ώστε να μας κάνει να αναρωτηθούμε ποιος είναι ο έγκλειστος και ποιος ο ελεύθερος. Οι δύο έννοιες μπερδεύονται και ταυτίζονται. Στο επισκεπτήριο των φυλακών εκεί όπου γράφει «ομιλείτε χαμηλοφώνως», έχει τοποθετήσει και άλλες φιγούρες τόσο πίσω από τα κάγκελα όσο και μπροστά, δημιουργώντας ένα σύγχρονο επισκεπτήριο.

Στον ανακαινισμένο εσωτερικό χώρο άλλα δυνατά έργα του. Οι Φωνασκούντες, τα Υψωμένα Χέρια, τα αγωνιώδη βλέμματα, τα Μάτια – μάρτυρες, βαριά φορτισμένα, προβληματίζουν με τα μηνύματά τους και μας παρασύρουν σε στοχαστική περισυλλογή.

Καθώς είναι παρών στις εκθέσεις του ο Γιώργος Ξένος έχει την ευκαιρία να μιλήσει με όσους τις επισκέπτονται, να ανταλλάξει πληροφορίες να απαντήσει στις πιθανές απορίες για τη δουλειά του. Περί τις 3.500 χιλιάδες άνθρωποι έχουν περάσει από τις πρώην φυλακές και άλλοι τόσοι από το Αρχαιολογικό Μουσείο της Κολώνας.