Οπως επισημαίνει η Κομισιόν, αυτή η πρόσθετη δέσμη μέτρων στήριξης εγκρίνεται σε μια περίοδο κατά την οποία οι γεωργοί εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν δυσκολίες, όπως καταδεικνύεται στην έκθεση βραχυπρόθεσμων προοπτικών των γεωργικών αγορών της Ε.Ε.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, οι γεωργοί της Ε.Ε. εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν κόστος εισροών (εισαγωγές λιπασμάτων, φυτοφαρμάκων κ.λπ.) που υπερβαίνει τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο, ενώ ορισμένες τιμές βασικών γεωργικών προϊόντων εξακολουθούν να μειώνονται. Επιπλέον, οι γεωργοί της Ε.Ε. αντιμετώπισαν ποικίλες και δύσκολες καιρικές συνθήκες την άνοιξη, με αποτέλεσμα να προβλέπεται μείωση των αποδόσεων και χαμηλότερη ποιότητα αρκετών βασικών γεωργικών προϊόντων.
Ταυτόχρονα, παρατηρήθηκαν πρώιμες ενδείξεις βελτίωσης. Για παράδειγμα, τα λιπάσματα έχουν φθηνύνει λόγω της πτώσης των τιμών του φυσικού αερίου. Επιπλέον, αν και εξακολουθεί να κυμαίνεται πάνω από το γενικό ποσοστό πληθωρισμού, ο πληθωρισμός στις τιμές των τροφίμων στην Ε.Ε. αρχίζει να σταθεροποιείται.
Η πρόταση για τη χορήγηση της χρηματοδότησης υποβλήθηκε από την Επιτροπή στις 23 Ιουνίου, ενώ στη συνέχεια εγκρίθηκε άμεσα από τα κράτη-μέλη στη συνεδρίαση της επιτροπής για την κοινή οργάνωση αγορών.
Τα χρήματα της έκτακτης στήριξης προέρχονται από τον προϋπολογισμό της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ), ενώ τα κράτη-μέλη θα έχουν τη δυνατότητα να συμπληρώσουν αυτήν τη στήριξη με εθνικά κονδύλια σε ποσοστό έως και 200% της κοινοτικής χρηματοδότησης.
Οι εθνικές αρχές θα διανέμουν την ενίσχυση απευθείας στους γεωργούς για να τους αποζημιώσουν για τις οικονομικές απώλειες λόγω των διαταραχών της αγοράς, των επιπτώσεων των υψηλών τιμών των συντελεστών παραγωγής και της ταχείας πτώσης των τιμών των γεωργικών προϊόντων και, κατά περίπτωση, για τις ζημίες που προκλήθηκαν από τα πρόσφατα κλιματικά φαινόμενα, τα οποία ήταν ιδιαίτερα έντονα στην Ιβηρική χερσόνησο και στην Ιταλία.
Εκτός από την παραπάνω άμεση κοινοτική χρηματοδοτική στήριξη, η Επιτροπή προτείνει να επιτραπεί η καταβολή υψηλότερων προκαταβολών κονδυλίων της ΚΓΠ.
Ειδικότερα, έως το 70% των άμεσων ενισχύσεών τους και το 85 % των ενισχύσεων αγροτικής ανάπτυξης που σχετίζονται με την έκταση και τα ζώα θα μπορούν να είναι στη διάθεση των γεωργών από τα μέσα Οκτωβρίου για τη βελτίωση της ταμειακής τους κατάστασης.
Τα κράτη-μέλη θα έχουν επίσης τη δυνατότητα να τροποποιήσουν τα στρατηγικά τους σχέδια για την ΚΓΠ ώστε να ανακατευθύνουν τα κονδύλια της ΚΓΠ προς επενδύσεις που αποκαθιστούν το δυναμικό παραγωγής μετά από καταστροφή καλλιεργειών, απώλεια εκτρεφόμενων ζώων και καταστροφή κτιρίων, μηχανημάτων και υποδομών λόγω δυσμενών κλιματικών φαινομένων. Οι τροποποιήσεις που επιφέρουν οι εθνικές κυβερνήσεις στο πλαίσιο αυτό δεν θα συνυπολογίζονται στον μέγιστο επιτρεπόμενο αριθμό τροποποιήσεων.
Ομοίως, παρέχεται επίσης ευελιξία στην εφαρμογή των τομεακών προγραμμάτων για τον οίνο και τα οπωροκηπευτικά. Αυτό επιτρέπει στους δικαιούχους να προσαρμόζουν καλύτερα τα μέτρα τους στην τρέχουσα κατάσταση της αγοράς.
Στήριξη με 500 εκατ. ευρώ
Υπενθυμίζεται ότι η Κομισιόν είχε ήδη εγκρίνει δέσμη μέτρων στήριξης ύψους 500 εκατ. ευρώ τον Μάρτιο του 2022, καθώς και ένα ευρύ φάσμα δράσεων, τον Νοέμβριο του 2022, για τη διασφάλιση της διαθεσιμότητας και της οικονομικής προσιτότητας των λιπασμάτων.
Η ταχεία μείωση των τιμών των γεωργικών προϊόντων κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, μολονότι το κόστος των εισροών εξακολουθεί να είναι υψηλό, προκαλεί προβλήματα ρευστότητας στους γεωργούς, ιδίως στους τομείς των γαλακτοκομικών προϊόντων, του οίνου ή των οπωροκηπευτικών.
Ως αποτέλεσμα του πληθωρισμού στις τιμές των τροφίμων, η καταναλωτική ζήτηση για ορισμένα προϊόντα, όπως το κρασί, τα οπωροκηπευτικά ή τα βιολογικά προϊόντα, μειώθηκε δημιουργώντας περαιτέρω δυσκολίες για τους παραγωγούς.
Επιπλέον αυτής της συνολικά δυσμενούς οικονομικής εξέλιξης, η Ιβηρική Χερσόνησος πλήττεται από ξηρασία, ενώ ορισμένες ιταλικές περιφέρειες επλήγησαν από εξαιρετικά σοβαρές πλημμύρες. Αυτά τα ακραία μετεωρολογικά φαινόμενα προκαλούν ζημιές στην τοπική γεωργική παραγωγή σε προϊόντα όπως το ελαιόλαδο, αλλά και στην υποδομή.