Σύμφωνα με τα στατιστικά δεδομένα, η χώρα μας κάθε χρόνο μετρά 7.772 νέες διαγνώσεις, ενώ εκτιμάται ότι μία στις επτά γυναίκες θα νοσήσει με καρκίνο του μαστού σε κάποια φάση της ζωής της. Οι μελέτες, όμως, δείχνουν ότι εάν ο καρκίνος του μαστού διαγνωστεί εγκαίρως έχει έως και 97% πιθανότητες πλήρους ίασης.
Αναγνωρίζοντας ότι η πρόληψη σώζει πολλές ζωές γυναικών, το υπουργείο Υγείας έχει ξεκινήσει ένα συνολικό πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου, το γνωστό ως “Σπύρος Δοξιάδης”, κορωνίδα του οποίου είναι το ειδικό για τον καρκίνο του μαστού πρόγραμμα. Φέροντας το όνομα της Φώφης Γεννηματά που έχασε τη ζωή της πέρυσι τον Οκτώβριο μετά από πολυετή μάχη με τον καρκίνο του μαστού εδώ και μήνες προσφέρει τη δυνατότητα σε γυναίκες 50-69 ετών να πραγματοποιήσουν εντελώς δωρεάν μαστογραφία και στη συνέχεια αναλόγως τα ευρήματα να υποβληθούν σε περαιτέρω έλεγχο.
Μάλιστα, το ίδιο το κράτος αναζητά τις γυναίκες που μπορεί να έχουν αμελήσει τον προληπτικό τους έλεγχο, στέλνοντάς τους sms … υπενθύμισης. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας, Μίνα Γκάγκα, σε συνέντευξη που παραχώρησε την Κυριακή στον “Ελεύθερο Τύπο” έχουν ήδη πραγματοποιηθεί 37000 μαστογραφίες και αποστέλλονται διαρκώς μηνύματα.
Περίπου 2000 γυναίκες διαγνώστηκαν με εν δυνάμει επικίνδυνα ευρήματα στο μαστό, σε πολύ πρώιμο στάδιο χάρη στις δωρεάν μαστογραφίες, όπως αποκάλυψε ο υπουργός Υγείας σε τηλεοπτική του συνέντευξη την Παρασκευή. “Εάν οι ίδιες δεν είχαν την επιμέλεια να την κάνουν (σ.σ τη μαστογραφία), κάποιες από αυτές μπορεί να πήγαιναν να την κάνουν, κάποιες άλλες να μην την κάνανε και θα βρίσκαμε καρκίνους σε ένα επόμενο στάδιο με ότι αυτό θα σήμαινε για την υγεία των γυναικών”, σημείωσε ο υπουργός Υγείας.
Πολλές μελέτες για νεότερες θεραπευτικές προσεγγίσεις
Η Καθηγήτρια Θεραπευτικής-Ογκολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, Φλώρα Ζαγουρή παρουσιάζει με σημερινή ανακοίνωση τις πλέον πρόσφατες θεραπευτικές εξελίξεις για αυτή τη νόσο. Πιο συγκεκριμένα, το τελευταίο έτος έχουν δημοσιευθεί δεδομένα από πολλαπλές μελέτες φάσης 3 δίνοντας τη δυνατότητα εξατομικευμένης προσέγγισης για κάθε υπότυπο καρκίνου του μαστού.
Στο πλαίσιο χορήγησης νεοεπικουρικής θεραπείας, η μελέτη KEYNOTE-522 εισήγαγε την ανοσοθεραπεία (pembrolizumab) στην αντιμετώπιση του τριπλά αρνητικού καρκίνου του μαστού. Συνδυαστικά με την πακλιταξέλη και την καρβοπλατίνη και ακολούθως με την επιρουβικίνη και την κυκλοφωσφαμίδη, η προσθήκη της πεμπρολιζουμάμπης στη νεοεπικουρική χημειοθεραπεία που χορηγήθηκε σε υψηλού κινδύνου ασθενείς με τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού, αύξησε τα ποσοστά της πλήρους παθολογοανατομικής ανταπόκρισης στο χειρουργείο από 51.2% σε 64.8%.
Επιπλέον, η προσθήκη της ολαπαρίμπης (αναστολέας των PARP πρωτεϊνών) για ένα έτος στην επικουρική χημειοθεραπεία έλαβε έγκριση τον Μάρτιο του 2022 για την αντιμετώπιση των υψηλού κινδύνου ασθενών με HER-2 αρνητικό καρκίνο του μαστού που παρουσιάζουν γαμετικές μεταλλάξεις στα γονίδια BRCA1 ή ΒRCA 2.
Παράλληλα, εντυπωσιακά ήταν τα αποτελέσματα της μελέτης MonarchE που οδήγησε στην έγκριση χορήγησης της αμπεμασικλίμπης (αναστολέας των κυκλινοεξαρτώμενων κινασών CDK4/6) συνδυαστικά με ενδοκρινική θεραπεία (ταμοξιφένη ή αναστολέα αρωματάσης) στο πλαίσιο επικουρικής αντιμετώπισης υψηλού κινδύνου ασθενών με ορμονοευαίσθητο καρκίνο του μαστού, με διηθημένους λεμφαδένες και με υψηλό κίνδυνο υποτροπής.
Η μελέτη KEYNOTE-355 εστιάζοντας εκτενώς στη μεταστατική νόσο, εξασφάλισε την πρόσφατη έγκριση χορήγησης πεμπρολιζουμάμπης σε συνδυασμό με κάποιο χημειοθεραπευτικό σχήμα (ταξάνη ή γκεμσιταβίνη και καρβοπλατίνη) σε ασθενείς με τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού που εκφράζουν το βιοδείκτη PDL-1 σε ποσοστό μεγαλύτερο του 10%. Σε αυτήν την κατηγορία των ασθενών η προσθήκη της πεμπρολιζουμάμπης προσέφερε όφελος συνολικής επιβίωσης από 16 σε 23 μήνες, ενώ παράλληλα αξιοσημείωτο ήταν και το όφελος στο διάστημα ελεύθερου υποτροπής νόσου.
Μια εξίσου ενδιαφέρουσα κλινική μελέτη (DESTINY-BREAST04) διερεύνησε ένα νέο φάρμακο ονομαζόμενο Trastuzumab-Deruxtecan που ανήκει στην κατηγορία των συζευγμένων με αντισώματα φαρμάκων. Πρόκειται για ένα χημειοθεραπευτικό φάρμακο που είναι συνδυασμένο με μονοκλωνικό αντίσωμα έναντι του υποδοχέα HER-2. Τα αποτελέσματα της παραπάνω μελέτης απέδειξαν σημαντική αύξηση της συνολικής επιβίωσης από 16.8 σε 23.4 μήνες των ασθενών με μεταστατικό καρκίνο του μαστού και χαμηλή έκφραση του υποδοχέα HER-2 (IHC 1+ ή IHC 2+/ISH#) που είχαν ήδη λάβει μία ή περισσότερες γραμμές θεραπείας, και κατ’ επέκταση εγκρίθηκε η χορήγησή του σε αυτήν την υποομάδα ασθενών. Αξίζει να σημειωθεί, επίσης, ότι, με βάση τη μελέτη DESTINY-BREAST03, η χορήγηση του παραπάνω φαρμάκου έχει ήδη εγκριθεί σε ασθενείς με μεταστατικό, HER-2 θετικό, καρκίνο του μαστού που έχουν λάβει μια γραμμή θεραπείας έναντι του HER-2 υποδοχέα, είτε στη μεταστατική νόσο είτε ως επικουρική χημειοθεραπεία, και έχουν υποτροπιάσει εντός 6 μηνών.
Στην ίδια ευρύτερη κατηγορία ανήκει και το νεότερο φάρμακο Sacituzumab-Govitecan που στοχεύει στον υποδοχέα Trop-2 των καρκινικών κυττάρων και έχει λάβει έγκριση χορήγησης από τον Απρίλιο του 2022 για τη θεραπεία του τριπλά αρνητικού καρκίνου του μαστού μετά από τουλάχιστον δύο γραμμές θεραπείας. Πρόσφατα ανακοινώθηκαν τα θετικά αποτελέσματα της μελέτης TROPICS-02 που εξέτασε την αποτελεσματικότητα του παραπάνω φαρμάκου στον ορμονοευαίσθητο, HER-2 αρνητικό, καρκίνο του μαστού μετά από χορήγηση ενδοκρινικής θεραπείας, CDK4/6 αναστολέα και χημειοθεραπείας με ταξάνη στο θεραπευτικό σχήμα. Το Sacituzumab-Govitecan έδειξε σημαντικό όφελος σε αυτή την κατηγορία των βαριά προ-θεραπευμένων ασθενών μειώνοντας κατά 34% τον κινδύνου υποτροπής ή θανάτου.