ΕΛΛΑΔΑ

Ελληνική Γλώσσα: Γιατί δεν έγινε επίσημη γλώσσα

 

Η ελληνική και η κινεζική είναι οι μοναδικές ομιλούμενες γλώσσες, ακόμη και σήμερα, των οποίων η ύπαρξη είναι γνωστή στη γραπτή μορφή τους εδώ και 3.500 χρόνια. Από τις 2.700 γλώσσες σήμερα στον κόσμο, αυτές οι δύο είναι που έχουν μια τέτοια μοναδική, συνεχή διαδρομή. Αν, όμως, κρίνουμε από την επίδραση, τόσο στη διαμόρφωση, όσο και στο περιεχόμενο, που άσκησαν στις ευρωπαϊκές ακόμη και σε όλες τις γλώσσες, η ελληνική είναι, χωρίς καμία υπερβολή, η πρώτη γλώσσα του κόσμου- παρόλο που δεν υπερψηφίστηκε-. Η επίδρασή της, με το αλφάβητό της, με το λεξιλόγιό της, με το συντακτικό της και την πνευματική γραμματειακή δημιουργία της, κυρίως τη λογοτεχνία της σε όλα της τα είδη, ήταν και είναι μοναδική.

 

Έχασε την «μάχη» για μια ψήφο

 

Σύμφωνα πάντα με την εν λόγω ιστορία, εφόσον η γλώσσα μας κέρδιζε εκείνη την ψηφοφορία θα γινόταν η επίσημη γλώσσα του νεοσύστατου Κράτους των ΗΠΑ, μετά τη διακήρυξη της αμερικανικής ανεξαρτησίας το 1776. Συνεπώς, ήταν πάρα πολύ πιθανό -βάσει πάντα της ιστορίας αυτής- η Ελληνική γλώσσα να ήταν η… γλώσσα που θα μιλάει όλος ο πλανήτης. Με λίγα λόγια να είναι αυτό που είναι τα Αγγλικά αυτή τη στιγμή.

 

 

Σήμερα λοιπόν, εν έτει 2022, πάρα πολλοί Έλληνες πιστεύουν ότι αυτή η μία «καταραμένη» ψήφος ευθύνεται που η ελληνική δεν έγινε η διεθνής γλώσσα της υφηλίου, χάνοντας στη σχετική ψηφοφορία από την αγγλική.

Το ενδιαφέρον είναι πως η ιστορία αυτή εμφανίζεται σε διάφορες περιοχές του κόσμου, όπως τις ΗΠΑ και την Γερμανία, μέσα από διαφορετικές εκδοχές με εναλλαγή της πρωταγωνίστριας γλώσσας σε γερμανικά, ολλανδικά, ελληνικά, ισπανικά, γαλλικά ή εβραϊκά.

Τα περί μύθου…

 

Ο μύθος είναι γνωστός στις ΗΠΑ και την Γερμανία με την εκδοχή ότι ο Φρέντερικ Μούλενμπεργκ, ο πρώτος πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ απέτρεψε την γερμανική γλώσσα από το να γίνει η επίσημη γλώσσα των ΗΠΑ.

Σύμφωνα με το Wikipedia, ο κόκκος της αλήθειας πίσω από αυτήν την εκδοχή βρίσκεται σε μια ψηφοφορία της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ του 1794, όπου μια ομάδα Γερμανών μεταναστών ζήτησε την μετάφραση ορισμένων νόμων στα γερμανικά.

Η αίτηση αυτή απορρίφθηκε με 42 ψήφους υπέρ και 41 κατά και για τον Μούλενμπεργκ, ο ίδιος γερμανικής καταγωγής και Πρόεδρος της Βουλής, ειπώθηκε ότι ανέφερε πως «όσο πιο γρήγορα οι Γερμανοί μετανάστες γίνουν Αμερικανοί, τόσο το καλύτερο». Παρόλα αυτά δεν είναι εφικτό να διαπιστωθεί εάν ο Μούλενμπεργκ απήχε από την συγκεκριμένη ψηφοφορία ή έριξε την καθοριστική ψήφο.

Οι ΗΠΑ δεν έχουν κάποια θεσμικά κατοχυρωμένη επίσημη γλώσσα, με τα αγγλικά να είναι η ντε φάκτο γλώσσα που χρησιμοποιείται καθημερινώς και ευρέως και επομένως να κερδίζει την δεσπόζουσα θέση ως κυρίαρχη γλώσσα του κράτους. Ανά διαστήματα, συγκεκριμένες πολιτείες έχουν θεσπίσει δικούς τους νόμους για τις επίσημες γλώσσες τους.

Ιστορία της εκδοχής

Ο Φρανζ φον Λόερ, συγγραφέας ενός γερμανικού βιβλίου του 1847 που περιείχε μια πρώιμη εκδοχή του μύθου.

Ο μύθος έχει μακρά ιστορία και οδήγησε στην έκδοση πλήθους αναλύσεων και άρθρων από τα τέλη της δεκαετίας του 1920 μέχρι τις αρχές τις δεκαετίας του 1950 οι οποίες επεξηγούσαν γιατί η ιστορία αυτή δεν είναι πραγματική.

Η ιστορία άρχισε να καλείται «Ο μύθος του Μούλενμπεργκ» τουλάχιστον από τα τέλη της δεκαετίας του 1940. Παρ’ όλα αυτά ο μύθος συνεχίζει και αντέχει. Για παράδειγμα, το 1987, ένα γράμμα από έναν πρώην εκλεγμένο επίσημο από το Μιζούρι, που εκδόθηκε σε μια στήλη της Αν Λάντερς (Ask Ann Landers), εξηγούσε την σημασία που έχει η ψήφος. Μέσα στο γράμμα εμπεριείχε μια λίστα από γεγονότα που καθορίστηκαν από μια ψήφο από τα τοπικά εκλογικά του έγγραφα, συμπεριλαμβανομένου και αυτού που «το 1776, μια ψήφο έδωσε στην Αμερική την αγγλική παρά την γερμανική γλώσσα». Στην πραγματικότητα, εκδοχές αυτού του λανθασμένα καταχωρημένου καταλόγου από γεγονότα, προηγούνται της αναφοράς στην στήλη της Λάντερς.

Το συγκεκριμένο περιστατικό πυροδότησε σε έναν καινούργιο κύκλο από ειδήσεις, οι οποίες ξανά υποδείκνυαν ότι αυτός είναι απλώς ένας μύθος. Ανενημέρωτη για αυτές τις ειδήσεις, η Αν Λάντερς επανέκδοσε την συγκεκριμένη στήλη τον Νοέμβριο του 1996, οπότε και ένα κύμα από αντιδράσεις ανάγκασαν την Λάντερς να ξεκαθαρίσει το θέμα σε μια από τις επόμενες στήλες. Σύμφωνα με ένα γράμμα, με το οποίο ο συγγραφέας του «ικέτευε την Λάντερς να καταπολεμήσει αυτό το αποκύημα της φαντασίας οπουδήποτε το έβρισκε μπροστά της», ο μύθος κέρδισε έδαφος κατά την δεκαετία του 1930 εξαιτίας του έργου Ναζιστών προπαγανδιστών.

Μια άλλη εκδοχή του μύθου πραγματώνει την ψηφοφορία το 1774 διεξαγόμενη από το Ηπειρωτικό Κονγκρέσο (Continental Congress), που παρουσιάστηκε στο Ripley’s Believe It or Not! κιόλας από το 1930. Το Ripley’s συμπεριέλαβε τον μύθο και σε ένα βιβλίο το 1982. Η εκδοχή του Ripley’s αποδίδει την ιστορία σε ένα γράμμα φερόμενο από τον Χάινριχ Μελιόρ Μούλενμπεργκ (Heinrich Melchior Muhlenberg) εκδομένο στην Χάλλε το 1887.

Οι περισσότερες πηγές αποδίδουν ως πηγή του μύθου τον Φρανζ φον Λόερ (Franz von Löher). Ο Λόερ ήταν Γερμανός επισκέπτης στην Αμερική που εξέδωσε το βιβλίο Geschichte und Zustände der Deutschen in Amerika (Ιστορία και επιτεύγματα των Γερμανών στην Αμερική) το 1847.

Ο Λόερ από ότι φαίνεται τοποθέτησε την καθοριστική ψηφοφορία μόνο στην Πενσυλβάνια, ώστε να γίνουν τα γερμανικά επίσημη γλώσσα της συγκεκριμένης πολιτείας και όχι γενικώς των ΗΠΑ. Η Φιλαδέλφεια ήταν η έδρα του Κογκρέσου των ΗΠΑ την εποχή εκείνη, ήταν όμως παράλληλα και η πρωτεύουσα της Πενσυλβάνιας. Για να γίνουν τα πράγματα ακόμη πιο πολύπλοκα, ο Μούλενμπεργκ τέλεσε ως πρόεδρος της Βουλής της Πολιτείας της Πενσυλβάνιας, πρωτού τελέσει τον ίδιο ρόλο στο Κογκρέσο των ΗΠΑ. Σύμφωνα με τον Λόερ η ψηφοφορία ήταν ισόπαλη, με τον Μούλενμπεργκ να δίνει την καθοριστική ψήφο υπέρ της αγγλικής.

 

Ελληνική εκδοχή του μύθου

 

Στην Ελλάδα ο μύθος έγινε γνωστός με την θέση της γερμανικής να παίρνει η αρχαία ελληνική γλώσσα. Σύμφωνα με αυτήν την εκδοχή, σε μια καθοριστική ψηφοφορία που τοποθετείται χρονικά αμέσως μετά την έγκριση της διακήρυξης της ανεξαρτησίας των ΗΠΑ από το Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών, δηλαδή γύρω στο 1776 σε συμφωνία με την εκδοχή Μούλενμπεργκ, οι νεοσύστατες Ηνωμένες Πολιτείες καλούνταν να αποφασίσουν την επίσημη γλώσσα του κράτους.

Εξαιτίας της θύμησης της αποικιοκρατίας που προκαλούσαν τα αγγλικά για τους Αμερικανούς, υπήρξε η πρόταση να γίνει επίσημη γλώσσα η αρχαία ελληνική, μιας και θύμιζαν το μέρος που γεννήθηκε το πολίτευμα της δημοκρατίας.

 

Άλλες εκδοχές

 

Ο μύθος έχει γίνει γνωστός και με άλλες εκδοχές όπως προαναφέρθηκε, εκτός των προηγούμενων δύο. Συγκεκριμένα, την καθοριστική ψηφοφορία υποτίθεται ότι έχουν χάσει και τα γαλλικά και τα εβραϊκά, τα πρώτα προτεινόμενα ως η γλώσσα του «ορθού λόγου», ενώ τα δεύτερα ως η γλώσσα που δήθεν επιλέχθηκε για την συγγραφή της Παλαιάς Διαθήκης.

 

Τα Δάνεια

 

Επανερχόμενοι στην ελληνική γλώσσα. Χρειάζονται ορισμένες επισημάνσεις για τα δάνεια και τις «νέες» λέξεις. Το σημαντικότερο στο σημείο αυτό είναι ότι όπως στην απώτερη εποχή της διαμόρφωσης των γλωσσών η ελληνική με το αλφάβητό της χρησιμοποιήθηκε για την καταγραφή, για πρώτη φορά, των γλωσσών που ήταν άγραφες, και αργότερα για τη γραφή και άλλων γλωσσών από τα λατινικά ως τις σλαβικές γλώσσες, έτσι και τώρα, κατά τη νεωτερική εποχή, η Ελληνική με τη μοναδική συνθετική ικανότητά της και την παραγωγικότητά της, μπορεί να ενσωματώνει κάθε δάνειο ή «νέα» επιστημονική λέξη, πολλές φορές μάλιστα επαναπατρίζοντας δικές της λέξεις που είχαν ταξιδέψει σε άλλα γλωσσικά περιβάλλοντα και επιστρέφουν στη μητέρα πατρίδα-γλώσσα. Π.χ., από τη γαλλική anecdote σχημάτισε τη λέξη «ανέκδοτο», από τη λέξη «necrologie» τη «νεκρολογία», από την αγγλική telephone το «τηλέφωνο», από τη γερμανική «Leukamie» τη «λευχαιμία» κ.ά.

Σε πρώτη βαθμίδα από τη Γαλλική, εν συνεχεία την Αγγλική, λιγότερο τη Γερμανική και με πολύ λιγότερες από την Ισπανική και τις άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες έχουν εισέλθει δάνεια λέξεων στην Ελληνική. Η Ιταλική, από τη Λατινική μέχρι σήμερα, διατηρεί αξιόλογο αριθμό λέξεων ενσωματωμένων στην Ελληνική, καθώς και από γειτονικούς λαούς (τουρκικά, σλαβικά, ρώσικα, λίγα αλβανικά και λίγα ρουμανικά).

Σε κάθε περίπτωση έχει ενδιαφέρον να τονισθεί ότι σε σχετική μελέτη με στατιστικά στοιχεία των Van Dijk – Wittop Koning που παρουσίασε ο P.Mackridge, από 1.148 «ξένες» και «νέες» λέξεις: 324 είναι λέξεις της Αρχαίας Ελληνικής που παρέμειναν αμετάβλητες στη μορφή και τη σημασία, 148 είναι ουσιαστικά ίδιες, με κάποια μορφολογική ή φωνητική αλλαγή, 129 είναι λέξεις της Αρχαίας Ελληνικής που αναβίωσαν στη σύγχρονη εποχή, 202 είναι λέξεις που παράγονται από την Αρχαία Ελληνική από τον 4ο αιώνα π.Χ., 252 είναι λέξεις που δημιουργήθηκαν στο ελληνικό περιβάλλον της σύγχρονης εποχής από άλλες της Αρχαίας Ελληνικής, και μόνον 50 είναι πραγματικά δάνεια!

Για τις νεοελληνικές διαλέκτους, δεν κρίνουμε ότι θα έπρεπε στο σημείωμα αυτό να αναφερθούμε αναλυτικά. Πάντως, οι διάλεκτοι βρίσκονται σε υποχώρηση. Υποχώρηση που σχετίζεται με την εξέλιξη της σύγχρονης εθνογεννητικής διαδικασίας του ελληνικού εθνικού κράτους και των περιπετειών τμημάτων του Ελληνικού Έθνους εκτός των σημερινών συνόρων του (διώξεις ποντιακού και μικρασιατικού Ελληνισμού, διώξεις Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης, μετακινήσεις από Αίγυπτο-Αλεξάνδρεια, Νότια Ρωσία, Αλβανία, Σκόπια, Ρουμανία, απίσχνανση στη Νότια Ιταλία, τη Σικελία και την Κορσική).

Κι ενώ, οι διάλεκτοι βρίσκονται σε υποχώρηση, η ελληνική γλώσσα μέσω της Ελληνικής Διασποράς ανθεί και πάλι ─και μπορεί με βεβαιότητα να ανθίσει─ σε σημαντικά κέντρα της Ευρώπης και της Αμερικής, αλλά και της Ρωσίας και της Ασίας.

 

 

hlektragr

Recent Posts

Δήμος Ξυλοκάστρου : Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Βάδην 10χλμ το Σάββατο 11 Μαΐου 2024.

Με υπερηφάνεια ανακοινώνουμε ότι ο Δήμος μας φιλοξενεί το Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Βάδην 10χλμ το Σάββατο…

8 λεπτά ago

Επιμελητήριο Κορινθίας : Πρόσκληση Συμμετοχής Επιχειρήσεων στην Έκθεση Κορινθιακών Προϊόντων

Το Επιμελητήριο Κορινθίας σας προσκαλεί να συμμετέχετε στην Έκθεση και Γευσιγνωσία Κορινθιακών Προϊόντων, στο πλάισιο…

2 ώρες ago

Συνελήφθησαν δύο άτομα για ναρκωτικά στην Αρκαδία

 Συνελήφθησαν στην Τρίπολη, από αστυνομικούς του Τμήματος Ασφαλείας Τρίπολης, -2-17χρονοι ημεδαποί, σε βάρος των οποίων…

3 ώρες ago

Στο έργο της παραλιακής γέφυρας στον ποταμό Κύριλλο ο Αντιπεριφερειάρχης Π.Ε. Κορινθίας Αναστάσιος Γκιολής

Το έργο της επισκευής και αποκατάστασης της παραλιακής γέφυρας στον ποταμό Κύριλλο στο Κιάτο του…

3 ώρες ago

Παπαφλέσσεια 2024 | Δημήτρης Πτωχός: «Δίνουμε ώθηση στον κλασικό αθλητισμό, ενισχύοντας και τον αθλητικό τουρισμό»

Με την υποστήριξη της Περιφέρειας Πελοποννήσου θα διεξαχθεί η Διεθνής Συνάντηση Στίβου «Παπαφλέσσεια 2024» στην…

3 ώρες ago

Στοχευμένη αστυνομική επιχείρηση πραγματοποιήθηκε στη Λακωνία

Στοχευμένη αστυνομική επιχείρηση πραγματοποιήθηκε στη Λακωνία Στο πλαίσιο της επιχείρησης συνελήφθησαν -10- άτομα Στο πλαίσιο…

3 ώρες ago