Το συμβάν έλαβε χώρα στην μαρτυρική πόλη της Μπούτσα, στις 4 Μαρτίου. Βίντεο που κατέγραψε κάμερα ασφαλείας και βρέθηκε στην κατοχή των NY Times δείχνει Ρώσους στρατιώτες να οδηγούν μια ομάδα Ουκρανών αιχμαλώτων προς μία αυλή, όπου λίγες στιγμές αργότερα θα εκτελούνταν.
Σύμφωνα με την εφημερίδα, το βίντεο αυτό, μαζί με πλάνα που κατέγραψε ένας γείτονας, αποτελούν τις πιο ξεκάθαρες αποδείξεις της αιχμαλωσίας αυτών των Ουκρανών ανδρών, πριν από την εκτέλεσή τους.
Όπως φαίνεται στα βίντεο, οι Ουκρανοί οδηγήθηκαν από Ρώσους αλεξιπτωτιστές σε μια αυλή, υπό την απειλή όπλου. Μερικοί από τους αιχμαλώτους προχωρούν σκυφτοί, κρατώντας τη ζώνη του μπροστινού τους, ενώ άλλοι βαδίζουν με τα χέρια στο κεφάλι. «Προχωράτε δεξιά» τους φωνάζει ένας στρατιώτης, βρίζοντάς τους.
Το άτομο που τραβά το βίντεο σχολιάζει: «Όμηροι κείτονται ξαπλωμένοι εκεί, κοντά στον φράχτη» και τους μετράει: «Ένας, δύο, τρεις, τέσσερις, πέντε, έξι…». Στο βίντεο φαίνονται συνολικά εννέα αιχμάλωτοι, ο ένας εκ των οποίων φορά γαλάζιο φούτερ.
Οι στρατιώτες υποχρεώνουν τους Ουκρανούς να ξαπλώσουν στο έδαφος. Το βίντεο δε δείχνει κάτι παραπάνω, ωστόσο οκτώ μάρτυρες αποκάλυψαν στην εφημερίδα τη συνέχεια: Οι Ρώσοι στρατιώτες οδήγησαν τους άνδρες πίσω από ένα κτίριο με γραφεία που είχαν καταλάβει, μετατρέποντάς το προσωρινά σε βάση για τις επιχειρήσεις τους. Ακούστηκαν πυροβολισμοί και οι αιχμάλωτοι δεν επέστρεψαν ποτέ στα σπίτια τους.
Ένα βίντεο που καταγράφηκε από drone μία μέρα αργότερα, στις 5 Μαρτίου, αποτελεί σύμφωνα με τους New York Times «το πρώτο οπτικό αποδεικτικό στοιχείο που επιβεβαιώνει όσα περιέγραψαν οι αυτόπτες μάρτυρες… Δείχνει τα άψυχα σώματα των αιχμάλωτων Ουκρανών να κείτονται δίπλα από το κτίριο γραφείων στο 144 της Οδού Γιάμπλουνσκα, και δύο Ρώσους στρατιώτες να φυλάνε τις σορούς τους». Ανάμεσα στις σορούς διακρίνεται και το γαλάζιο φούτερ του αιχμαλώτου, που φαίνεται στο πρώτο βίντεο.
Μέσα σε ένα διάστημα πολλών εβδομάδων, η ερευνητική ομάδα των New York Times συγκέντρωσε υλικό, που αποδεικνύει ότι οι Ρώσοι στρατιώτες εσκεμμένα αιχμαλώτισαν και στη συνέχεια εκτέλεσαν τους Ουκρανούς – ένα πιθανό έγκλημα πολέμου. Τα υπουργεία Άμυνας και Εξωτερικών της Ρωσίας έχουν αρνηθεί να κάνουν οποιοδήποτε σχετικό σχόλιο στους New York Times.
Όπως γράφει η εφημερίδα:
«Για να ανακαλύψουν τι συνέβη σε αυτούς τους άνδρες, οι Times πέρασαν εβδομάδες στην Μπούτσα, συζητώντας με έναν επιζώντα, με μάρτυρες, με ιατροδικαστές και με αξιωματούχους της αστυνομίας και του στρατού».
«Ρεπόρτερ συνέλεξαν βίντεο που δεν είχαν δημοσιευτεί προηγουμένως από την ημέρα της εκτέλεσης, τα οποία αποτελούν ίσως τα μοναδικά στοιχεία μέχρι στιγμής για τις τελευταίες κινήσεις των θυμάτων».
«Οι Times σάρωσαν τα social media για αναφορές αγνοουμένων, μίλησαν σε συγγενείς των θυμάτων και, για πρώτη φορά, αναγνώρισαν όλους τους άνδρες που εκτελέστηκαν και προσδιόρισαν για τους περισσότερους από αυτούς τον λόγο που βρέθηκαν στο στόχαστρο. Ήταν σύζυγοι και πατέρες, υπάλληλοι σούπερ μάρκετ και εργάτες σε εργοστάσια που ζούσαν τις κανονικές ζωές τους ως πολίτες πριν τον πόλεμο».
«Ωστόσο εξαιτίας των περιορισμών για την έξοδο ανδρών από τη χώρα αλλά και της αποφασιστικότητάς τους να προστατέψουν τις κοινότητές τους, οι περισσότεροι άνδρες εντάχθηκαν σε αμυντικές δυνάμεις τις ημέρες που προηγήθηκαν του θανάτου τους. Σχεδόν όλοι τους ζούσαν πολύ κοντά στην αυλή, όπου θα κατέληγαν να κείτονται τα πτώματά τους».