ΗΛΕΚΤΡΑ Ραδιοτηλεοπτικός Σταθμός

Όπως όλοι οι πλανήτες, η Γη δεν είναι επίπεδη. Οι σφαίρες όμως είναι ογκώδεις και έτσι  εξακολουθούμε να «στριμώχνουμε» την τρισδιάστατη σφαίρα μας σε δισδιάστατους χάρτες. Χάρη όμως σε έναν αρχιτέκτονα από το Τόκιο, έχουμε έναν νέο χάρτη που θα μπορούσε να αλλάξει τον κόσμο – ή τουλάχιστον το πώς τον φανταζόμαστε.

Ο παγκόσμιος χάρτης AuthaGraph που δημιούργησε ο Hajime Narukawa, κέρδισε το σημαντικό βραβείο Good Design Grand Award το 2016. Διατηρεί τις αναλογίες των ηπείρων και των ωκεανών όπως είναι πραγματικά, αλλά είναι τοποθετημένος σε μια δισδιάστατη επιφάνεια.

Οι επίπεδοι χάρτες διαστρεβλώνουν ορισμένες ιδιότητες της επιφάνειας του πλανήτη – όπως η κλίμακα ή το σχήμα – ώστε να μπορούν να απεικονίζουν άλλες με ακρίβεια. Έχουμε μάθει να ανεχόμαστε αυτές τις παραμορφώσεις με την πάροδο του χρόνου, αν και είναι εύκολο να ξεχνάμε πόσο υπερβολικές μπορεί να είναι.

Χάρτης Mercator

Ο χάρτης προβολής Mercator εξακολουθεί να χρησιμοποιείται ευρέως, παρόλο που υπερβάλλει στο μέγεθος των περιοχών που βρίσκονται πιο μακριά από τον ισημερινό. Η παρακάτω εικόνα είναι μια σύγχρονη εκδοχή, γνωστή ως κυλινδρική προβολή Miller.

Η Γροιλανδία φαίνεται τεράστια, καλύπτοντας περισσότερο χώρο από την Αυστραλία στο χάρτη ενώ ανταγωνίζεται σε μέγεθος την Αφρική. Στην πραγματικότητα, όμως, είναι 3,5 φορές μικρότερη από την Αυστραλία και 14 φορές μικρότερη από την Αφρική. Η Αλάσκα φαίνεται επίσης συγκρίσιμη με την Αυστραλία, ωστόσο στην πραγματικότητα καλύπτει 4,4 φορές μικρότερη έκταση. Η Ανταρκτική φαίνεται να είναι μακράν η μεγαλύτερη ήπειρος, γεμίζοντας το κάτω μέρος του χάρτη, αν και στην πραγματικότητα είναι πέμπτη.

Γιατί το ανεχόμαστε αυτό; Η δημιουργία δισδιάστατων χαρτών ενός τρισδιάστατου πλανήτη είναι δύσκολη, και παρά τις αδυναμίες της, η Μερκατορική προβολή σηματοδότησε ένα τεράστιο άλμα για τη χαρτογραφία. Παρουσιάστηκε το 1569 και έγινε η πρότυπη προβολή χάρτη για τη ναυτική πλοήγηση λόγω της ικανότητάς της να αντιπροσωπεύει γραμμές σταθερής πλοήγησης πορείας, γνωστές ως λοξοδρομικές γραμμές ή λοξόδρομα, ως ευθεία τμήματα που διατηρούν τις γωνίες με τους μεσημβρινούς. Αυτό διευκόλυνε τους ναυτικούς να σχεδιάζουν διαδρομές σε μεγάλες αποστάσεις.

Με την πάροδο των αιώνων προέκυψαν και άλλοι χάρτες, αλλά η Μερκατορική προβολή παρέμεινε δημοφιλής, κυρίως λόγω της οικειότητας και της οπτικής της απλότητας. Ωστόσο, έχει πλέον έναν ασυνήθιστα ισχυρό ανταγωνιστή: το AuthaGraph.

Χάρτης AuthaGraph

Η διάταξη του AuthaGraph φαίνεται περίεργη στην αρχή. Για παράδειγμα, δεν ευθυγραμμίζεται με τις οριζόντιες κατευθύνσεις, τοποθετώντας μια κεκλιμένη Αφρική σε μια γωνία και μια εκπληκτικά μικρή Ανταρκτική σε μια άλλη.

Ωστόσο, είναι σημαντικά πιο ακριβής από τους παραδοσιακούς δισδιάστατους χάρτες, χάρη σε μια διαδικασία που ξεκινά με μια πραγματική υδρόγειο σφαίρα. Ο Narukawa άντλησε την έμπνευση του από το Dymaxion Map του Μπάκμινστερ Φούλερ. Ο συγκεκριμένος χάρτης απεικονίζει τη Γη σαν ένα νησί σε έναν τεράστιο ωκεανό, τις ηπείρους σε μια πλατιά επιφάνεια, ενώ δεν παρατηρείται καμμία ορατή παραμόρφωση σε οποιοδήποτε χαρτογραφικό μοντέλο.

Ο Narukawa χώρισε τον τρισδιάστατο πλανήτη μας σε 96 ίσες περιοχές, στη συνέχεια μετέφερε αυτές τις διαστάσεις από μια σφαίρα σε ένα τετράεδρο, πριν τελικά το μετατρέψει σε έναν ορθογώνιο χάρτη. Αυτά τα βήματα του επέτρεψαν να διατηρήσει τις αναλογίες εμβαδού της γης και του νερού όπως υπάρχουν στον πραγματικό κόσμο.

«Αυτή η πρωτότυπη μέθοδος χαρτογράφησης μπορεί να μεταφέρει μια σφαιρική επιφάνεια σε μια ορθογώνια, όπως ένας χάρτης του κόσμου, διατηρώντας σωστά τις αναλογίες των περιοχών», είχε δηλώσει η επιτροπή του Good Design Award. «Ο AuthaGraph αναπαριστά πιστά όλους τους ωκεανούς, τις ηπείρους, συμπεριλαμβανομένης της Ανταρκτικής».

Το AuthaGraph μπορεί επίσης να γίνει ψηφιδωτό. Αυτό σημαίνει ότι πολλαπλές εκδόσεις του χάρτη μπορούν να τοποθετηθούν η μία δίπλα στην άλλη χωρίς «ορατές ραφές». Επιπλέον, δεδομένου ότι ξεκίνησε ως σφαίρα, ο AuthaGraph μπορεί να ξαναδιπλωθεί σε σφαίρα. Για αυτό και το παρατσούκλι του είναι «χάρτης origami».